Coca-Cola’nın İcadı : Coca Cola Nedir ? Ne Zaman Ve Kim Tarafından İcat Edilmiştir ?
Georgia Knoxville’de doğan Stith Pemberton ( 1831-1888) Konfederasyon Ordusu’nun efsanevi generali John Clifford Pemberton’ın yeğeniydi. John Stith Peberton ergen bir gençken Georgia Macon’daki Reform Tıp Okulu’na kaydoldu ve on altı yaşındayken eczacılık diplomasıyla mezun oldu. 1865’te Amerikan İç Savaşı’nın sonlarına doğru John Pemberton meşhur amcasının izinden giderek Konfederasyon Ordusu’na katıldı. On İkinci Süvari Alayı’nda görev yaptığı sırada Georgia’da Columbus Muharebesi’nde göğüs göğüse yapılan muharebede Pemberton süvari kılıcıyla göğsünden yaralandı ve o dönemde adet olduğu üzere ağrısını dindirmek için verilen morfine bağımlı hale geldi. Eğitimli bir eczacı olan Pemberton, bağımlılıktan kurtulmak umuduyla afyon içermeyen alternatif ağrı kesiciler üzerine deneyler yapmaya başladı. İlk denemesi olan Dr. Tuggle’s Compound Syrup Of Globe Flower kısa sürede büyük rağbet gören başarılı bir öksürük ilacı haline geldi.
Pemberton’ın koka bitkisini kola ceviziyle karıştırarak yaptığı bir sonraki deneyi Pemberton’s French Wine Cola adını aldı ve entelektüel çevrelere pazarlandı. Pemberton, hazırladığı içkiyi ‘’ doktorların, avukatların, akademisyenlerin, şairlerin, bilimcilerin ve din adamlarının faydasını göreceği bir şifa ‘’ diye tarif ediyordu. Pemberton, bulduğu şifanın ‘’ aşırı zihinsel çabaya adanmış ‘’ herkese yarar getireceğine iddia ediyordu. Aslında Pemberton’ın tarifinde Fransız şarabıyla karıştırılmış kokainden başka bir şey yoktu ve bu karışım ilk olarak 1863’te Parisli kimyager Angelo Mariani tarafından piyasaya sürülmüştü. Mariani’nin ‘’ Vin Mariani ‘’si çok geçmeden toplumun üst tabakalarında popüler hale gelmişti ve yazarlar Arthur Conan Doyle, Alexandre Dumas ve Jules Verne’nin en sevdiği içki olduğu biliniyordu. Görünüşe göre Papa XIII. Leo her yere matarasında bu içkiyle gidiyordu ve hatta Mariani’ye icadı için bir madalya bile vermişti. Amerika’da ise Pemberton, Mariani’nin karışımının kendi versiyonuna ilişkin ‘’ cinsel organlar için harika bir güçlendirici ‘’ olduğu iddiası da dahil, pek çok ölçüsüz iddia ortaya atıyordu.
1885’te Atlanta ve Fulton Country bir içki yasağı kanunu çıkardı ve Pemberton popüler ‘’ şifası ‘’ için alkolsüz bir versiyon geliştirmeye koyuldu. Şansına , yeni kanun koka kullanımını kısıtlamıyordu ve beklendiği gibi ‘’ alkolsüz kokain şifası ‘’ çok popüler oldu. Ne yazık ki bu şifa, yaratıcısına pek yaramadı ve Pemberton hasta düştü. İflasın eşiğine geldiği sırada Coca-Cola’nın haklarını önce oğlu Charles’a devretmek istedi ama o da iflasın eşiğindeydi ve ürünün ticari haklarını Asa Griggs Candler’a 1888’de yalnızca 550 dolar karşılığında satması için babasını ikna etti. ( Sonraları tarihçiler Pemberton’ın satış sözleşmesindeki imzasının sahte olduğunu ve muhtemelen Charles tarafından taklit edildiğini öne sürdü ) John Pemberton, hasta,sefil, hala morfin bağımlısı ve mide kanseri bir adam olarak aynı yılın ağustos ayında elli yedi yaşındayken hayat veda etti. Oğlu Charles da babasının ölümünden altı yıl sonra afyon bağımlılığı sebebiyle öldü.
Böylece Coca-Cola’yı ülke çapında popüler bir gazlı içeceğe dönüştüren Metodist, içki karşıtı Candler, bu işten milyonlarca dolarlık bir servet kazandı. Atlanta ve Fulton Country’de ilan edilen içki yasağı sayesinde, John Pemberton’ın tesadüfi ilacı Coca-Cola günümüzde 200’ün üzerinde ülkede her gün yaklaşık iki milyar şişe satılıyor.