Menopoz Nedir ? Belirtileri ve Tanı Yöntemleri Nelerdir ?
Birkadının yumurtalık aktivitesinin azalması sonucunda adetlerin tamamen kesilmesi durumuna menopoz adı verilmektedir.Adet görmemeye neden olan başka bir neden yoksa 12 ay boyunca kadının adet görülmemesi durumunda kesin menopoz teşhisi konulur.Ülkemizde ortalama menopoza girme yaşı 46-48 civarındadır.Dünyada ortalama menopoz yaşı 51 civarındadır.
Menopoz Sonrası Kanamalar (Postmenopozal Kanama)
Siklik hormon tedavisi sırasında görülen düzenli kanamalar hariç tutularak,menopozal dönemdeki bir kadında meydana gelen herhangi bir vajinal kanamaya postmenopozal kanama denir.
Siklik verilen hormon ilaçları zaten düzenli olarak adet kanaması yapmayı amaçlamak için daha genç yaştaki menopoz hastalarına verilir.Bu tür ilaç alan hastalarda da kanamalar düzensiz oluyorsa yine doktora başvurması gerekir.
Adet görmeyi sağlamayan diğer menopozal hormon ilaçlarında da ilk 3 ay lekelenmeler,düzensiz kanamalar olabilir fakat daha sonra olan her tür kanama mutlaka araştırılmalıdır,doktora başvurmayı gerektirir.
Bazen idrar yollarından veya bağırsaklardan gelen kanamalar da bu tür vajinal kanamalarla karışabilir fakat bunlar postmenopozal kanama tanımına girmez.
Postmenopozal Kanamanın Başlıca Sebepleri
- Rahim iç tabakasının aşırı incelmesi
- Dışarıdan östrojen alımı
- Rahim iç tabakasının aşırı kalınlaşması
- Rahim içerisinde veya rahim ağzında polip
- Endometrium rahim kanseri
- Kullanılan Bazı ilaçlar
Postmenopozal Kanamanın Kaynağı Nedir
Vajen ;Vajinal atrofi ve kuruluk sonucunda ve ilişkiye bağlı travma ile kanamalar olabilir.Vajinadan kaynaklanan bu kitle kanamaya sebep olabilir.
Rahim Ağzı (Serviks) ;Buradan kaynaklanan polip (Halk arasında et parçası denir) ya da başka tür iyi yada kötü huylu kitleler kanama yapabilir.
Rahimden Kaynaklanan Kanamalar ; Rahim iç tabakasının aşırı incelmesi ya da aşırı kalınlaşması,burada oluşmuş polip,myom ya da başka tür iyi ya da kötü huylu kitleler kanama yapabilir.
Postmenopozal Kanamanın Tanısı
Postmenopozal kanama şikayeti ile gelen hastaya öncelikle yukarıda anlatıldığı gibi kanamanın kaynağını belirlemek için detaylı bir jinekolojik muayene yapılır.Spekulum ile rahim ağzında bir patoloi var mı diye bakılır.Bunun dışında ultrasonografi rahim ve yumurtalıklar değerlendirilir.Salinfüzyonsonografi ya da histeroskopi gibi yöntemlerle rahim iç duvarını gözlemlemek gerekebilir.Menopoz sonrası dönemde rahim içerisinden kanaması olan her hastaya probe kürtaj yapılması gerekir.Bu işlem hatta menopoz sonrası kontrollerde rahim iç zarı 4-5 mm’den kalın olan kanaması olmayan hastalara bile kontrol amaçlı yapılır.
Postmenopozal Kanamanın Tedavisi
Menopoz sonrası gelişen bir kanamanın tedavisi tamamen kanamanın nedenine bağlıdır.Örneğin kanamanın sebebi rahim ağzında iyi huylu bir polip ise bunun alınması ve probe kürtaj ile beraber patolojik incelenmesi tedavi için yeterli olur.Kanamanın sebebi probe kürtaj sonucunda rahim iç tabakasının aşırı kalınlaşması olarak saptanmış ise bunun da yine patolojik tipine göre ilaç tedavisi ya da bazen ameliyat ile tedavisi yapılır.Kanamanın sebebini araştırmak için rahim içerisinden kürtaj ile biyopsi alınmış ve sonuç kötü huylu bir kanser gelmiş ise bu durumun tedavisi çok farklıdır ve jinekololojik onkologlarca planlanır.Kanama hastanın kullandığı hormon tedavisi ya da başka bir ilaca bağlıysa,tedavisi yeniden düzenlenir.