Radyo Nedir ? Çalışma Prensibi ve Özellikleri Nelerdir ?

Photo of author

By Bilgio.Net

Radyo Nedir ? Çalışma Prensibi ve Özellikleri Nelerdir ?

Radyo teknolojisi sesleri hava aracılığıyla uzak mesafelerie letir.  Bu süreçte ses dalgaları önce elektromanyetik dalgalara çevrilir, sonra yeni bir dönüşümle tekrar ses dalgaları haline gelir. Müzikal ses 40 Hz ile 14 kHz arasında frekanslara sahip bir makenik dalgadır. Elekromanyetik dalgalar, yani radyo dalgaları bir vakumda yol alır. AM radyo istasyonlarınca kullanılan radyo dalgalarının frekansları 520-1610 kHz arasındadır. FM radyo istasyonları ise 87,9-107,9 MHz arasında frekanslar kullanır.

Analog ve Dijital Modülasyon

Radyo dalgaları müzik ve konuşma sesi üretmek üzere modüle edilen bir taşıyıcı dalgadan oluşur; örneğin UKW eriminde 100 MHz frekansa sahip düz bir sinüs dalgası bulunur. Frekans modülasyonu (FM) süreci taşıyıcı dalganın frekansını, yani saniye başına salınım sayısını değiştirir. Amplitüd modülasyonu (AM) süreci radyo dalgasının genliğini, yani gücünü değiştirir. Alıcı aygıt, taşıyıcı dalgadan elde ettiği iniş çıkışları işleyerek modüle edilmiş sesler yaratır. FM radyo daha yüksek kalitede yayın alır. AM radyo teknik bakımdan daha kolay kurulur; ama şimşekli fırtına gibi bozuk havalara daha duyarlıdır. Dijital radyo yayınlarında dijital evrensel radyo (DRM) ve dijital işitsel yayın (DAB) gibi çeşitli teknolojiler kullanılır. Bu protokoller dijital radyo şebekesi içinde ses verilerini taşıyan dijital veri paketlerinin formatlarını tanımlar.

Günümüzde radyo yayınlarının büyük bir bölümünde hala analog teknolojiler kullanılıyor. Ama Avrupa Briliği 2012’ye kadar dijital iletim ve yayın almaya tamamen geçmeyi planlıyor.

Yayın Alma Teknolojisi

Antenlerce alınan radyo dalgaları, indüktörlerin ve kondansatörlerin yer aldığı bir salınım devresince elektrik salınımlarına çevrilir. Salınım devresini belirli bir rezonans frekansına getirme yoluyla bir radyo istasyonu seçilir. Anten uzunluğu alınmak istenen radyo dalgasının boyuna göre değişir. FM radyo dalgalanma oranla daha uzun dalga boyuna sahip olan AM radyo dalgalarının uzunluğu 577 metreye kadar ulaşabilir. Radyo iletimi bir kablo şebekesiyle sağlanabilir. Bu durumda veriler elektromanyetik dalgalar biçiminde değil, yüksek frekanslı elektrik salınımları biçiminde iletilir. AM ve Fm radyolarının dışında, yayın frekans aralığına bağlı olarak antenlerin ya da uydu çanaklarının kullanıldığı uydu radyo programları da vardır. Dijital yayınların yanısıra analog sinyaller için aygıtın üstüne takılı kutular biçimindeki dijital alıcılar kullanılabilir.

Dijital Çağın Artıları

Dijital radyo teknolojisi daha kusursuz yayın dışında birçok artılar sunar. Örneğin, yayınla ilgili ek bilgiler alıcıdaki ekranla göstermek mümkündür. İnternet radyoları tamamen farklı bir teknolojiye dayanan gerçek zamanlı işitsel veri iletimini sağlamak amacıyla bir işitsel veri akışı teknolojisinin kullanılır. İşitsel veri tek bir kullanıcıya yönlendirilebileceği gibi, bütün kullanıcılara dönük olarak da yayınlanabilir.

Radyo Dalgalarının İletimi Nasıl Gerçekleşir ?

Yayın teknolojisi ve iletim özellikleri açısından radyo dalgalarının uzunluğu önemlidir. Bölgesel radyo yayınlarının çoğunda çok yüksek frekans aralığı (VHF:30-300 MHz) kullanılır. VHF dalgaları iyi ses kalitesi sağlar; ama erimleri sınırlıdır. Kısa dalgalar (SW: 3-30 MHZ) daha uzun dalga boylarından dolayı ulusal radyo yayınlarından kullanılır. Ancak ses kalitesi VHF dalgalarına oranla düşüktür. Orta frekanslı dalgaların (MF:500-1500 kHz) ses kalitesi gün içinde değişir. Özellikle geceleyin daha uzun erime ulaşırlar, çünkü iyonosfer tarafından yasıtılabilirler. Alçak frekanslı dalgalar (LF:150-300kHz) aynı şekilde uzun erimli olurlar. Avrupa’daki radyo istasyonlarınca kullanılırken, ABD’deki radyo istasyonlarınca kullanılmazlar.

Yorum yapın