Petrol Nedir ? Nasıl Oluşur ve Nasıl Çıkarılır ?
Petrol deniz hayvanları, bitkiler ve plankton gibi canlıların deniz dibinde kumların içerinde yavaş yavaş mayalanması sonucu oluşan, rengi genellikle kahverengi olan, kara renkli yağ kıvamında olan bir maddedir. Birkaç milyon yıl sonra yer tabakalarında meydana gelen kaynamalar sonucu bu hammadde karmaşık bir karbon – hidrojen karışımına bırakır. Bu hammadde sıvı haldeyken petrolü, gaz halindeyken ise doğalgazı meydana getirir.
Petrol Nasıl Oluşur ?
Dünya’nın oluşumundan bu yana, yer kabuğunun geçirmiş olduğu sarsıntılar sonucu petrolün bulunmuş olduğu deniz kayaçlarından dışarı çıkmasına neden olmuştur. Bulunduğu deniz kayaçlarından dışarı çıkan petrol komşu kayaçlara sızarak açık havaya ulaşan petrol sızıntıları bütün örtüleri oluşturmuştur. Altta bulunan tabakalara sızan petrol kararlı bir hal alıp, yoğunluğuna göre yayılmıştır. Böylece sünger gözenekli kayaların içine yerleşerek petrol yataklarının oluşmasına neden olmuşlardır.
Petrol Nasıl Bulunur ?
Bir petrol yatağının yerini belirlemek için bölgenin oluşumunu incelemek üzere önce havadan çeşitli fotoğraflar çekilir. Daha sonrasında hem yüzeyden hem de derinden alınan kayaç örnekleri X ışını yardımıyla çeşitli kimyasal çözümlemeden geçirilir. Kayaç tabakalarının doğası ve konumu belirlemek için sismik yöntemler uygulanır. Bunun için dinamit patlatılarak küçük çaplı bir deprem oluşturulur. Bunun sonucunda sismograftan oluşan kayıtlar incelenir. Yapılan incelemeler sonucunda bulunan yatağın yeri yerkabuğunu delecek güçte kuyu açma malzemeleriyle çalışmaya başlanır ve bunun üzerine büyük bir kule kurulur.
Petrol Nasıl Çıkarılır ?
Ortalama 40 – 50 metre yüksekliğinde olan bu petrol kuleleri yaklaşık 100 tonu aşan ekipman taşır. Üzerinde bulunan bir matkap, 9 metre boyundaki içi oyuk çubukların bulunduğu dizinin ucuna bağlanır. Bu çubuklar derine inildikçe birbirlerine vidalanır. Matkabın çalışmasını sağlayan tabla, yüzeyde yaklaşık 50 -250 turluk hızla döner. Petrol kuyusunu açma sırasında bu çubuklar içerinden özel bir çamur yollanır. Yollanan bu çamurun özelliği, kullanılan malzemelerin soğumasına, yağlamasına ve matkabın ağzında toplanan döküntülerin boşalılmasına yardımcı olur. Ayrıca çamurun ağırlığı sayesinde petrolün veya doğalgazın dışarı fışkırmasını engeller.
Petrolün bulunduğu derinliğe ulaşınca kuyunun ağzına sağlam bir kapak yerleştirilir. Bu kapağın özelliği yatak basıncına dayanması ve gaz veya petrolün ölçülü bir basınçta akışını sağlayacak nitelikte olması zorunludur.
Aslında günlük hayatta çok aşina olduğumuz bir konu gibi görünse de çoğumuz detaylı bir bilgiye sahip değiliz petrol konusunda. Bu faydalı yazı için teşekkürler
Yazı çok güzel, ben de Türkiye’de ki ingilizler tarafından çıkarmamıza izin verilmeyen petrol hakkında bir iki kelam edeyim. Batman’ın petrol konusunda ne kadar zengin olduğunu duymuşsunuzdur. Bir çok üzeri betonla kapatılmış kuyu var bölgede. Tabi bunlar birer efsane 🙂 Aslına bakarsanız Türk petrolü ile arap petrolü arasında çok ciddi yapısal farklar var, arap petrolleri ne kaar kaygan ve sıvıya yakınsa türk petrolleri ise coğrafya gereği baloncuk şeklinde ve katıya yakın. Dolayısı ile işlenmesi vs gibi durumlar çok maliyetli.Bilginize.
Petrol, doğalgaz yerin derinliklerinde karbonla hidrojenin çok miktarda birikiminin reaksiyon şartları oluştuğunda çok patlamayla birlikte çok büyük demlerle doğalgaz, petrol oluşur. Kömürün oluşması petrolün derinlerden yer yüzeyine çıkıp bataklık alanda bitkileri kaplamasıyla üstünün başka malzemelerle örtünüp katman fosil kömür meydana gelir. Üzeri kalın izole olmamış bitkiler, diğer canlı kalıntıları yakacak fosil değil taşlaşmış fosil olur. Dünya petrolü tükenmez olup halende petrol, doğalgaz oluşmaktadır.