Baş Ağrısı Nedir ? Çeşitleri, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?
Baş ağrısı çok sık görülen şikayetlerden biridir. Basit bir iltihaptan, stresten kaynaklanabileceği gibi, önemli bir hastalığın belirtisi de olabilir. İnsanların neredeyse hepsinde, hayatlarında en az bir defa oluşan yakınmalardır. Baş ağrılarının büyük çoğunluğu migren ve gerilim tipi baş ağrısı oluşturmaktadır. Migren kadınlarda daha sık görülmektedir. Genel olarak başka bir hastalıktan kaynaklanmayan baş ağrılarını 3 grupta incelemek mümkündür; migren, gerilim tipi ve küme baş ağrısı.
Baş ağrısı yapan ciddi hastalıklar şunlardır: Beyin tümörleri, beyin kanaması, nenenjit, kabakulak, göz hastalıkları, sinüzit, kafa travmaları, tansiyon yüksekliği, beyin damar hastalıkları.
Migren Nedir ?
Auralı ve aurasız olmak üzere 2 şekli vardır. Aura denilen, ön belirti olarak ortaya çıkan şikayetlerdir. Genelde görme ile ilgili şikayetler olur. Bulanık görme, görmede bir alanda kayıp, çizgiler, ışıklar görme gibi belirtiler yarım saat kadar sürer. Baş dönmesi, uyuşmalar, konuşmada tutukluk, farklı kokular duyma, iç sıkıntı eşlik edebilir. Ardından migren ağrısı başlar. Aurasız migrende bu belirtiler görülmez. Ailede migren hastası varsa görülme olasılığı artmaktadır. Migren ağrısı zonklayıcı ve şiddetlidir. Ataklar halinde olur. Bulantı ve kusma eşlik eder. Işık ve sesden rahatsız olup karanlık odada kalmak isterler. Ağrılar 72 saat içinde sonlanır. Migren baş ağrısı sırasında beyin sinir hücrelerinde ve kan damarlarında bazı değişiklikler söz konusudur. Sinir hücrelerinden salınan bazı maddeler kan damarlarını genişletir. Damarlardan dışarıya bazı maddeler çıkar. Bu değişimler baş ağrısı yapar. Ortam değişiklikleri, mevsim geçişleri, stres, uykusuzluk, ağır sporlar, adet öncesi dönem, uzun süre aç kalmak, kafayı çarpmak, ışık saçan televizyon, bilgisayat, telefonla çok zaman geçirmek, çikolata, peynir, fıstık gibi gıdalar, doğum kontrol ilaçları, uçak yolculuğu migrenin ortaya çıkışını kolaylaştırır. Migren tanısı koymak için herhangi bir tetkik yapılmaz. Hastanın şikayetleri ile tanı konur. Yapılacak tetkikler başka hastalıkları dışlamak içindir. Tıbbi tedavi olarak ağrı kesici ( naproksen sodyum gibi ), migren ilaçları ( eletriptan, ergo alkaloidleri vb ) kullanılmaktadır. Hasta hekime gitmeden birden fazla ağrı kesici içebilmekte ve mide kanaması riski ile karşı karşıya kalmaktadır.
Gerilim Tipi Baş Ağrıları Nedir ?
Çocuklarda sık görülen baş ağrısı nedenlerinden biridir. Yetişkinlerde de sık görülür. Mevsim geçişleri, okul başarısızlıkları, stres, aşırı sorumluluk alma, aile içi sorunlar, ekonomik sıkıntılar, uyku düzensizlikler, açlık, sabah kahvaltısını yapmadan dışarı çıkmak, öğün atlama, göz bozuklukları gerilim tipi baş ağrısına sebep olur. Boyun bölgesinden başlayan, yukarı doğru çıkan sıkıştırıcı ve şiddetli ağrıdır. Baş sanki bant içinde sıkıştırılıyormuş gibi hissedilir. Başın tümünde ağrı vardır. Bulantı ve kusma görülmez. Başta keçeleşme hissi olabilir. Hasta, migrendeki gibi sessiz, karanlık ortam aranmaz. Dışarı çıkıp dolaşmak ister. Bazen de migren hastasında gerilim tipi baş ağrısı görülür. Hasta, migren olup olmadığını ancak belirtilerinden anlayabilir. Tıbbi tedavide öncelikle dengeli beslenme, düzenli uyku önerilir. Alkol tüketiminden kaçınılmalıdır. Kafeinli içecekler azaltılmalıdır. Ağrı kesiciler ( parasetamol, diklofenak, naproksen vb ) kullanılır. Depresyon bulgusu varsa antidepresanlar ( citolapram, fluoxetine vb ) hastanın durumuna göre eklenir. Antidepresanlar mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
Küme Baş Ağrısı Nedir ?
Mevsim geçişlerinde ortaya çıkar. Daha nadir görülür. Genç erkeklerde görülme oranı daha fazladır. Erkeklerde kadınlardan 5 kat daha fazla görülür. Ağrı, migren ile karışabilir, migrenden daha kısa sürmektedir. Baş ağrıları atakları daha çok yılda bir ya da iki kez, yılın aynı döneminde birkaç hafta süren kümeler halinde gelişir. Kümelenme olduğu dönemde günde ortalama bir ile üç atak geçirilir. Dayanılmaz ve çok şiddetli olan ağrı başın tek tarafındadır; süresi 20 dakika ile 3 saat arasında değişir. Hasta, gece aynı saatte uykudan atakla uyunabilir. Ağrı birkaç dakika içinde giderek artar ve doruğa ulaşır. Her kümede baş ağrısı daima aynı taraftadır ve çoğu zaman aynı taraf gözde sulanma, kızarma, akıntı olur. Ayrıca aynı tarafta burun deliğinde tıkanma veya akıntı olabilir. Gün içinde genelde tek atak olur, ancak birden fazla atak da olabilir. Ağrı dönemi birkaç haftadan birkaç aya kadar sürebilir. Sanki bıçakla göz ve baş oyuluyormuş hissi verir. Ağrıdan dolayı hasta kafasını duvarlara bile vurabilir. İntihar ettiren baş ağrısı olarak tanınır. Terleme, çarpıntı, tansiyon yükselmesi, huzursuzluk, ishal, aynı taraf çenede ve dişlerde ağrı şikayetleri eşlik eder. İstemsiz sinir sistemine bağlı olarak çalışan trigeminal sinirin olduğu bölgede damarların aşırı genişlemesi nedeniyle dolaşım bozulur ve sinir etkilenir. Ağrı kesicilere cevap vermeyen küme baş ağrısında hastaya 6-7 litre/dakika ölçüsünde 15-20 dakika oksijen vermek rahatlatıcıdır. Küme baş ağrıları elli yaşlarından sonra azalır.
Baş Ağrısı Sırasında Beslenme Önerileri
Öğünler atlanmamalı ve saatinde, düzenli alınmalıdır. Özellikle kahvaltı yapılmalıdır. Kan şekerinin düşmesi beyni huzursuz ederek baş ağrısını tetikleyebilir. Sıvı kaybı da baş ağrısını tetikleyebilir. Yeterli su tüketilmesi, sıvı kaybına neden olan alkol ve kafeinli içeceklerin tüketilmemesi ( kahve ) baş ağrısı sıklığını azaltabilir. Şiddetli baş ağrısı olanlarda günde bir taneden fazla kahve tüketilmemelidir. Küme baş ağrısı olanlarda alkol tüketilmesi yakınmaları artırır. Alkol tüketilmemelidir. Alkol, burun ve sinüs dokularının şişmesine neden olup sinüs yakınmalarını artırabilir. Ayrıca küme tipi baş ağrılarını tetikleyebilir, kullanılmamalıdır.
Baş Ağrısının Geçmesine Yardımcı Olacak Öneriler
Baş Ağrısı İçin Besin Takviyeleri ve Bitkisel İçerikli Takviyeleri
Küme Tipi Baş Ağrısı İçin ( Cluster headache )
Gerilim Tip Baş Ağrısı İçin ( Tension headache )
Baş Ağrısı İçin Tıbbi Çay Karışımları
Baş Ağrısı İçin Aromaterapi Uygulamaları
Geçenlerde influenza olduğumda OSEFLU ile birlikte NAC-C 900 kullanmıştım. Bu makalede NAC-C 900 hakkındaki yorumlarımı…
Dijital çağda, iletişimin sınırlarını aşan bir dönüşüm yaşanmaktadır. Küreselleşme ile birlikte, farklı dillerdeki içeriklere erişim…
Bu makalede Benpain trio gargara yutulursa ne olur sorusuna cevap vereceğim. Buna ilave olarak Benpain…
Bu makalede Oseflu 75 mg günde kaç kere kullanılır sorusuna cevap vermeye çalışacağım. İlacın iki…
Oseflu kullananlar arasında ben de varım ve bu makalemde ilaç ile ilgili bilgi ve deneyimlerimi…
Blue Inter, çağdaş dünyada sıkça karşımıza çıkan ve genellikle teknoloji ve iletişim bağlamlarında kullanılan bir…