Hala Her Gün Kullandığımız Kadim Buluşlar

Hala Her Gün Kullandığımız Kadim Buluşlar

Makas

Makaslar ilk kez MÖ 1500’lü yıllarda icat edildi ve ilk örnekleri antik Mısır kalıntıları arasında bulundu. Bu ilk örn

ekler, U şeklindeki yaylı bir kola iliştirilmiş bir çift bıçağa sahip olan tek parça metalden yapılmıştı. Bundan 1600 yıl sonra Romalılar aynen bugün kullandığımız şekilde iki çapraz bıçağı ortadan bir vidayla ya da perçinle birleştirerek daha kullanışlı bir tasarım geliştirdi. Makaslar, terziler ve berberler tarafından başarıyla kullanılıyordu ama Romalıların bu teknolojiyi MS 6. Yüzyıla kadar tüm Avrupa’ya tanıtmış olmasına rağmen, makasların yaygın kullanımı ancak bin yıl sonra, 16, yüzyılda Avrupalıların makas üretmesiyle mümkün oldu.

Gözlük

Gözlüklere dair ilk kayıtlar Romalılara ait olmakla birlikte ilk tasarımlar Çin’de bulunmuştur ve on üçüncü yüzyıla dayanır. Bu arada, iki itlayna da yakın görmezliği, yani hipermetropiyi düzelten mercekler üzerinde çalışıyordu. Hem Pizalı Salvina D’Armate hem de Floransalı Alessandro Spina, burun köprüsü üzerine oturan merceklerin ilk örneklerini üretmekle meşguldü. Uzak görmezliği, yani miyopluğu düzelten mecekler ise bir asır sonra, 1400’lerde üretilecekti. Merceklerin, kulakların arkasına tutunan kolları sayesinde daha kullanışlı hale getirilmesi için iki yüz yıl daha geçmesi gerekti. Ancak ilerleme yavaş oldu; ta ki 1775’te Amerikalı politikacı ve mucit Benjamin Franklin, aynı anda hem miyopluğu hemde hipermetropluğu düzelten çift odaklı ( bifokal ) mercekleri geliştirinceye kadar. Bu mercekler sonraki tüm gözlük tasarımlarında kılavuz haline geldi. Sonuçta, gözlüklerin modern yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline gelmesi 1700 yıllık bir gelişme dönemi gerekti.

Pusula

İlk pusula Çin’de Han Hanedanlığı döneminde, milattan önce ikinci yüzyıl ile milattan sonra ikinci yüzyıl arasındaki bir tarihte icat edildi. Çinliler mıknatıs taşının bir yaprak ya da benzeri bir hafif zemin üzerinde suda yüzdürüldüğünde daima aynı yönü gösterdiğini fark etti. Ancak Çinlilerin bu yönün kuzey olduğunu anlayıp anlamadıkları meçhuldür çünkü o tarihlerde küresel yön bulmaya dair çok az şey biliniyordu. Anlaşıldığı kadarıyla bu keşif zaten yön bulma amacıyla hiç kullanılmamıştı. Bunun yerine, feng shui’nin bir bakıma erken örneği olarak binaların ve yolların yönlerini hatasız belirlemede kullanılmıştı.

Barut Tozu

Barut tozu ilk kez Çin’de, güherçile ( potasyum nitrat ), odun kömürü tozu ile sülfür karışımının patlayıcı nitelikleri olduğunu keşfeden cüretkar biri tarafından üretildi. Bunu ilk fark eden adamın aklından neler geçmiş olabileceğini sadece tasavvur edebiliriz. Başlarda Çinliler bu icadı uzak mesafelerden görülebilen işaret fişekleri yapmak için kullanmıştı. Sonra modern havai fişekleri geliştirdiler ve nihayetinde parlak zekalı biri bunun ok atmak için kullanılabileceğini fark etti. Bu ateşli roketler, barut tozu ve demir parçacıkları ( şarapnel ) karışımı ile doldurulan bambu tüplerinden yapılıyordu. Sonra buna bir ok yerleştiriliyor, fitil ateşleniyor ve roket yaydan fırlıyordu. İşgalci Moğollar başarısızlıkla sonuçlanan ilk işgal girişimlerinde, Çin mevzilerine hücum ettikleri sırada üzerlerine yağan ilk roketlerle karşılaşınca müthiş bir şok yaşamış olmalılar.