İklim Değişikliği Nedir ? Nedenleri ve Sonuçları Nelerdir ?

İklim Değişikliği Nedir ? Nedenleri ve Sonuçları Nelerdir ?

Taşkınlar, fırtınalar ve rekor düzeydeki yüksek sıcaklıklar iklim değişiminin belirtileri mi? Buna insanlar mı sebep oluyor? Uzmanlar bu sorulara cevap bulmaya çalışıyor ?

İklimdeki mevcut ısınma eğilimini açıklayan doğal faktörler vardır. Ancak olağandışı olan, bu değişimin meydana geliş hızıdır. Bunun sebebi ise küresel iklim üzerindeki yeni bir etki, yani insan etkinliği olabilir.

Soğuk Evre, Sıcak Evre Nedir ?

Buzul çağları ve sıcak evreler arasındaki sıralama doğal bir döngünün parçasıdır. Her soğuk yada sıcak evre ortalama 100.000 yıl sürer. Bu dönem içinde, yaklaşık her 20.000 ile 40.000 yıl sonunda daha küçük iklim değişiklikleri meydana gelir.

Düna dışı kuvvetlerin Dünya’ya ulaşan güneş ışınlarının yoğunluğuna döngüsel bir etkide bulunduğunu ilk kez 1920’de Sırp astronom ve matematikçi Milutin Milankoviç kavradı. Dünya eğil ekseniyle Güneş çevresinde eliptik bir yörünge izlerken bir topaç gibi döner. Bu devinim 20.000, 40.000 ve 100.000 yıllık aralıklarla Dünya ile Güneş ışığının Dünya’ya düşme açısını değiştirir. Böylece iklim değişiminde tetikleyici bir unsur işlevi gördüğü düşünülür. Okyanus tabanındaki tortuların yanı sıra kutup buzlarından sondayla elde edilmiş çekirdek örneklerinin sağladığı veriler ‘’ Milankoviç Döngüleri’’ ni doğrulamaktadır. Döngüsel iklim değişimin ardında yatan tek sebebin bu olup olmadığı ise henüz kanıtlanmış değildir.

Dünya halen buzul çağı içindeki sıcak evrededir. Dolayısıyla küresel ısınmanın tek sebebinin insanlar olmadığını varsaymak gerekir. Hatta bilim çevrelerindeki küçük azınlık, insan etkinliğinin kesinlikle ısınma süresine etkide bulunmadığını öne sürer.

Doğal Afetlerin İklim Değişikliğine Etkisi

Volkanik patlamalar da küresel iklimi etkileyebilir. Geniş çaplı bir patlamada büyük miktarda kül ve kükürtdioksit havaya salınır. Kül zerreleri atmosfere yayılırken, kükürtdioksit havada nemle etkileşime girerek sülfürik asit oluşturur. Ekvator yakınında olduğu gibi, belli rüzgar koşullarında sülfürik asit bir şekilde stratosfere ulaşabilir ve yıllarca orada kalabilir. Hem kül, hem de sülfürik asit ‘’havda asılı parçacıklar’’, yani aerosoller olarak güneş ışınlarının bir bölümünü gerisin geriye uzaya yansıtabilir. Bu da dünyada genel bir soğumaya yol açar. 1991’de Filipinler’deki Pinatubo yanardağının püskürmesi dünyadaki ortalama sıcaklığı iki yıl boyunca 0.5 derece kadar düşürdü.

Bir asteroitin Dünya’ya çarpması benzer bir etki yaratabilir. Çarpmanın etkisiyle yükselen büyük toz bulutları da atmosferdeki asılı olarak kalır. Yaklaşık 65 milyon yıl önce dev bir asteroit ya da kuyruk yıldızın Meksika açıklarında Dünya’ya çarpmasıyla iklimin soğuması kitlsel yok oluşa yol açmıştı. Hiç kuşkusuz ‘’ süper volkan’’ patlamaları ve göktaşı çarpmaları son derece nadir olaylardır ve küresel ısınmadan sorumlu değildir.