Skolyoz Nedir ? Belirtileri, Nedeni ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?

Skolyoz Nedir ? Belirtileri, Nedeni ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?

Skolyoz çocukta büyümenin hızlandığı dönemde sıklıkla 10 yaş civarında başlar. Fakat erken dönemde hatta yeni doğan çocukta dahi skolyoza rastlanılabileceği bilinmelidir.

Skolyoz çocuklarda erken fark edildiğinde kontrol edilebilen bir omurga problemidir. Skolyoz çocukluk çağının en sık rastlanılan omurga deformitesidir. Skolyoz omurganın bir bölgesinin 10 derece üzerindeki sağa veya sola doğru eğilmesi olup sıklıkla 9 – 10 yaşından sonra görülür. Toplumda görülme oranı % 2 – 5 arasında değişir, hem kız hem erkeklerde aynı oranda ortaya çıkmakla birlikte kız çocuklarda daha fazla ilerler.

Skolyoz’un  Nedeni Nedir ?

Skolyoz omurga gelişim bozuklukları, nörolojik hastalıklar, travma ve tümör nedeniyle gelişebilir fakat %80 çocukta skolyozun belirgin bir nedeni halen bilinmemektedir. Sıklıkla geliştiği yaş grubu 10 – 14 yaş arasındaki ergenlik başlangıcında olan çocuklar olduğundan bu skolyoz tipine Adölasan idiyopatik skolyoz denilir. Skolyozun aynı ailede görülme sıklığının % 25 oranında sık olduğuve bu nedenle genetik nedenlerin sorumlu olabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle aile bireylerinde skolyoz saptandığında aile ve birinci derece yakınlarının skolyoz konusunda uyarılmasına dikkat edilmelidir.

Erken tanı konulduğunda korse ve skolyoz egzersizleri ile skolyozun ilerlemesi kontrol altına alınabilir. Bu nedenle anne babalar, okul hemşire ve eğitimcileri ile spor hocaları konu için bilgilendirilmelidir. Ne yazık ki genel pratiğimize baktığımızda çok sayıda aile daha önce hiç skolyoz konusunda bir bilgilerinin olmadığını ve çocuklarının omurgalarını riskli yaş aralığında kontrol etmediğini belirtmektedir. Ayrıca 9 – 14 yaş çocuklara yönelik yapılacak skolyoz okul taramaları veya bireysel check – up ve kontroller erken tanı için çok önemlidir.

Aileleri erken fark edildiğinde kesinlikle tedavi altına alınabilecek bu durum için çocuklarının omurgalarını ve duruşlarını kontrol etmeleri ve en küçük bir şüphede bir uzmana başvurmaları konusunda dikkatli olma konusunda uyarıyoruz ve bu uyarı her kesimden kişi tarafından sürekli bilgilendirme ile yaygınlaştırılmalıdır.

Skolyoz’un Belirtileri Nelerdir ?

Skolyoz çocukta büyümenin hızlandığı dönemde sıklıkla 10 yaş civarında başlar. Fakat erken dönemde hatta yeni doğan çocukta dahi skolyoza rastlanılabileceği bilinmelidir. İlk belirti çocuğun kalçasında asimetri, bir omuzun diğerinden yüksekliği veya sırtta veya belde bir tarafta ortaya çıkan kabarıklıktır. Çocuk öne eğildiğinde omurgadaki bu çıkıntı çok belirginleşir. Bazen skolyoz oldukça iyi vücıut tarafından kamufle edilir ve çok dikkatli bir göz bile bu durumu gözden kaçırabilir. Bu nedenle en ufak bir şüphede çocuk mutlaka bir uzman tarafından kontrol edilmeli ve çekilecek bir omurga röntgeni ile durum aydınlatılmalıdır.

Skolyoz’un Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?

Omurgadaki eğrilik röntgende saptanınca üst ve alt omurlar arasındaki eğilme açısı saptanır ve buna Cobb açısı denir. Skolyoz artık bu açı ile takip edilir ve açı ne kadar yüksek ise skolyozun o kadar ileri olduğu belirlenir. Skolyoz açısı ilk fark edildiğinde 30 dereceden  büyük ise ve çocukta ergenlik belirtileri başlamamış veya yeni başlamışsa ( kızlarda ilk adet ve erkek çocuklarda ergenlik belirtileri önemli takip kriterleridir ) skolyozun hızlı seyirli olacağı söylenebilir. İlk tespitten sonra 25 derece üzerinde olan skolyozda tedavi korse kullanılmasıdır. Ayrıca skolyoza özgü her çocuk için skolyozun yerine göre özel planlanmış üç boyutlu Schroth olarak bilinen egzersizlerin vücut kozmetiğini kontrol altına almada yararlı olduğu gösterilmiştir. 45 – 50 derece üzerinde olan skolyozda ve buna eşlik eden düz sırt bulguları varsa skolyoz için cerrahi tedavi gerekecektir.

Skolyoz açısı 20 derece üzerinde olan çocuklar ise bilimsel olarak kabul görmüş skolyoz egzersizleri veya grup şeklinde çalışılan skolyoz okulu programlarına alınmakta ve gerekli durumlarda korse tedavisine başlanmakta ve sürekli olarak takipler yapılmaktadır.

Özellikle skolyoz korsesinde biyomekanik olarak doğru kuralları olan ve bilimsel olarak kabul görmüş sistemler kullanılmaktra ve her türlü hatayı en aza indirmek için çocuklara bilgisayar dizaynlı CAD CAM korseler üretilerek daha başarılı sonuç alınmaktadır. Son yıllarda bilimsel yayınlar korse kullanan çocuklarda cerrahiye gidişin çok azaldığını göstermektedir.