Teneke Kutu Nedir ? Ne Zaman, Nerede ve Kim Tarafından İcat Edildi ?

Teneke Kutu Nedir ? Ne Zaman, Nerede ve Kim Tarafından İcat Edildi ?

Nicolas Appert ( 1749 – 1841), Napoleon Bonaparte’nin isteğiyle Fransa Ordusu’nun yiyeceklerini taze tutmak için vakumlanmış şişeler tasarladığı sırada 1810’da teneke kutu için patenti Peter Durand adlı bir İngiliz tüccar aldı. İngiltere Fransa’yla ( her zamanki gibi ) savaşta olduğu için bu küçük Fransız mucit tasarımlara ulaşamadı.

Hemen sonra 1813’te John Hall dünyadaki ilk ticari madeni kutulama fabrikasını açtı. Ancak üretim yavaş ve meşakkatliydi; saatte yalnızca yarım düzine kutu üretiliyordu. Henry Evans, üretimi saatte altmış adede çıkaran bir makine icat edinceye kadar aradan otuz üç yıl geçti. Fakat bu ilk teneke kutular kullanışsızdı ve rağbet görmüyordu. Her şeyden önce kalın ve ağırlardı ( muhteviyatından daha ağırlardı ) ve açmak için çekiçlenmeleri gerekiyordu. Kullanıcı yönergelerinde çekiç ve keski kullanılarak açılması söyleniyordu. Dolayısıyla teneke kutulama, tahmin edileceği gibi, şişelemenin çok gerisindeydi.

Bu 1858’e kadar böyle devam ettikten sonra teneke kutular inceldi ve kutuları açmak için özel aletler üretildi. İlk kutu açıcısının patenti 1858’de Connecticut Waterbury’de Erza Warner tarafından alındı ve seri üretim tam da Amerikan İç Savaşı ( 1861 – 1865) döneminde başladı. O sıralarda askerlerin istihkakı düzenli olarak teneke kutularda veriliyordu ve savaşın ileriki yıllarında meşhur hale gelen  salamura sığır eti konservesi düzenli olarak tedarik ediliyordu. 1865’te savaşın sonlarına doğru ‘’ sığır kafası ‘’ icat edildi ve tüm birliklere dağıtıldı. İlk teneke kutunun icadından tam elli yıl sonra nihayet teneke kutu açıcısı da icat edilmiş oldu.

Bunlar hızla gelişti ve bir yıl sonra J. Osterhoudt, kapağına iliştirilmiş açma anahtarı sayesinde üstteki ince teneke yüzeyinin kolayca çekilip çıkarılabildiği bir teneke kutu tasarımı için patent aldı. Sonra 1870’de William Lyman bir tekerlek  yardımıyla kapak kenarında dönerek kapağı kesip çıkaran klasik teneke kutu açıcısını tasarladı. Fakat San Francisco’daki Star Teneke Kutu Şirketi’nin bu tekerleklerden birine ‘’ itme tekerleği ‘’ denilen ve kapağı keserken kutunun kenarını kavrayan dişli bir uç eklemesi yarım yüzyıl sonra oldu. Bugün hala yaygın olarak kullanılan tasarım da budur. İnanılır gibi değil ama aynısının elektrikli modeli dışında bu temel tasarımı ilerletebilen biri çıkmadı. Sonuçta, teneke kutunun icadından hemen sonra kullanışlı bir teneke kutu açıcısının seri üretilmesine kadar bir asırdan fazla zaman geçti.