Thomas Hobbes Kimdir ? Hayatı ve Eserleri Nelerdir ?

Thomas Hobbes Kimdir ? Hayatı ve Eserleri Nelerdir ?

Belli bir sınıfa alınması zor bir filozof olan Thomas Hobbes hem Locke, Berkeley ve Hume gibi bir deneycidir, hem de ( onlardan farklı olarak ) matematik yöntemin hayranıdır. Yalnız matematikte değil, onun uygulamalarıyla da ilgilenmiş ve Bacon’dan çok, Galilei’den esinlenmiştir.

Thomas Hobbes ( Okunuşu: Tomas Hobs) 5 Nisan 1588 tarihinde Britanya’da, Wiltshire’de doğdu. 1651 yılında Leviathan adlı yapıtıyla Batı siyaset felsefesinin izleyeceği yolu çizmiş bir İngiliz düşünürdür. Aynı zamanda tarih, geometri, etik, genel felsefe gibi pek çok alanla ilgilenmiştir.

Thomas Hobbes, var lan her şeyin bir fizik madde olduğunu ve her şeyin maddenin hareketiyle açıklanabileceğini öne sürmüştür. Belli bir sınıfa alınması zor bir filozof olan Thomas Hobbes hem Locke, Berkeley ve Hume gibi deneycidir, hem de onlardan farklı olarak, matematik yöntemin hayranıdır. Yalnız matematikte değil, onun uygulamalarıyla da ilgilenmiş ve Bacon’dan çok, Galilei’den esinlenmiştir.

Filozof Hobbes on beş yaşındayken Oxford’a gitmiş ve orada skolastik mantık ve Aristoteles felsefesi öğrenmiştir. Yirmi iki yaşındayken Lord Hardwick’in eğiticisi olmuş ve 1610 yılında onunla büyük bir gezi yapmıştır. Çok etkilendiği Galilei ve Kepler üzerine çalışmaya başlaması da bu tarihlere rastlamaktadır.

İtalya’da, Galilei’yi şahsen ziyaret etmiş, sonra Britanya’ya dönmüştür. Parlemanto 1640’da toplanıp da bazı önemli politikacılar Londra Kulesi’ne hapsedildiğinde Hobbes dehşete kapılıp Fransa’ya kaçmış ve on bir yıl boyunca dönmemiştir.

Hobbes 1646-1648 arası geleceğin Kral II. Charles’ına matematik öğretmiştir. Bununla birlikte Leviathan’ı yayımlanınca ( 1651) kitabın etkisi ani ve büyük olmuştur.

II. Charles’ın 1660’ta tahta geçerek monarşiyi yeniden kurması Hobbes’a bir kez daha öne çıkma olanağı sağlamıştı. Piskoposlar ve adalet bakanı saraya alınmasına tepki gösterdilerse de Hobbes’un kıvrak zekasından ve nüktelerinden hoşlanan kral ona yılda 100 sterlin maaş bağlamış ve portresini saraydaki galeriye astırmıştır. Avam Kamarası’nın 1666’da dine saygısızlığa ve ateizme karşı hazırladığı yasa tasarısı ise Hobbes’u güç duruma düşürmüştür. Yasa tasarının gönderildiği komiteye Leviathan’ı da incelemeye alma talimatının verilmesi üzerine yaşı seksene yaklaşan Hobbes tehlikeli gördüğü yazılarını yakmıştır. Leviathan adlı yapıtın akılcı ve din dışı ruhu çoğu insanın canını sıkmış ve hem başka tercihi olmayan Hobbes gizlice Londra’ya kaçmış ve korunma için İngiliz Hükümeti’ne başvurmuştur. Orada Cromwell’e boyun eğmiş ve her türlü siyasal çalışmadan kaçınmıştır.

Francis Bacon’ın ampirizminden etkilenen Hobbes’a göre dünya mekanik hareket yasaları tarafından yönetilen cisimlerin bütünüdür. İnsan ve hayvan bu bütünün bir parçasıdır. Onların fiziksel ve ruhsal yaşamları da tümüyle mekanik hareket yasalarına bağlıdır. Bu bakımdan dünyada ruh, melek, tanrı diye bir şey yoktur. Bunlar imgelemin ürünüdür.

Hobbes’a göre evrende töz ( cevher ) olarak yalnızca madde vardır. Felsefenin konusunu bu madde ve maddenin biçim almış bir durumu olan cisimler oluşturur. Cisimler de ancak gözlem ve deney yoluyla incelenir. Maddenin dışında kalanlar (tanrı, ruh gibi) ise, ilahiyata ait inanç konularıdır.

Hobbes yaşadığı süre içinde biri entelektüel, diğeri siyası olan iki devrime tanıklık etmiştir. Bu devrimlerden siyasi olanı, yani mutlak monorşinin parlamenter demokrasinin temsili kurumlarıyla sınırlanması söz konusu olduğundan, Hobbes tam karşı devrimcidir. Entelektüel devrim, yani Ortaçağ’ın tanrı merkezli ve Aristotelesçi dünya görüşünün bırakılarak, yeni doğa bilimleriyle, mekanik açıklamanın ve deneysel yöntemin benimsenmesi söz konusu olduğunda, o tam bir devrimcidir.

Hobbes kendi durumunu tarif etmekten keyif almaktadır aslında : ‘’ Bu dünyada en büyük mutluluk, diğer bütün şartların eşit olması koşuluyla, karamsarların mutluluğudur.’’ Bu durumdaki insanlar, ölümden korktukları ve güvenlik istedikleri için bir hükümdara mutlak iktidar vermeye razı olurlar. Belki de kendi tarzı ile Hobbes, bu kadar bencil ve mekanik olduğu için insan doğasını eleştirmekteydi.

Thomas Hobbes 4 Aralık 1679 tarihinde, Derbyshire’da felçten öldüğü zaman 91 yaşındaydı.