El Nino Nedir? El Nino Nasıl Oluşuyor?El Nino İsmi Nerden Gelmektedir?

El Nino Nedir? El Nino Nasıl Oluşuyor?El Nino İsmi Nerden Gelmektedir?

Chris Farley, 1997 yılında Amerikan komedi programı Saturday Night Live’de ‘’ El Nino İspanyolcada çocuk demektir! ‘’ şeklinde espri yapmıştı. Saçma oluşuyla hatırlanacak bu espri Nino’yu tam olarak açıklamıyor. Bu espri, 1997-98 yıllarında ortalığı kasıp kavuran ve en az 35 milyar dolarlık yıkıma ve 23,000 kişinin ölümüne sebep olan El Nino boyunca söylenip durdu. Amerikan Uzay Ajansı NASA tarafından çekilen uydu fotoğrafları, 2015-2016 yıllındaki El Nino’nun daha büyük olduğunu gösteriyor.

İspanyolcada ‘’ çocuk ‘’ anlamına gelen El Nino’ya bu isim, 17. Yüzyılda Perulu balıkçılar tarafından çocuk İsa’nın şerefine verilmiş.  Balıkçılar, birkaç yılda bir, çoğunlukla Noel zamanı Pasifik sularının ısındığını ve balıkların daha soğuk sulara göç ederek ortadan yok olduğunu fark etmişler. Fırtınalardan farklı olarak, El Nino yalnızca bir hava olayı değil, bir iklim modeli. El Nino^nun gerçekleşmediği zamanlarda doğudan batıya esen alize rüzgarları sıcak suyu Pasifik’in batısına itip, Pasifik’in doğusunun derinliklerindeki soğuk suyun yukarılara çıkmasını sağlıyor. El Nino zamanı bu rüzgarların hızı kesiliyor. Batıya gelen sıcak sular Pasifik Okyanusu’nu kaplıyor. Su sıcaklığı yükseliyor, ısı ve nem atmosfere karışıp rüzgar ve fırtına biçimlerini etkiliyor. Üç aylık bir dönemde, okyanus yüzeyindeki su sıcaklığı ortalamanın 0,5 ile 1 derece üzerinde olduğunda, Amerikan Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, bunun El Nino olduğu hükmüne varıyor.

El Nino genellikle sağanak yağmurlara, yüksek sıcaklığa, Güney Amerika ve Doğu Afrika’nın bazı bölgelerinde hortumlara yol açıyor. Güneydoğu Asya ve Avustralya’da mevsim kuraklaşıyor. 2015-16 yılındaki El Nino, Tayland’da su tüketiminin sınırlanmasına ve Peru hükümetinin sağanak yağmur ve toprak kayması sebebiyle olağanüstü hal ilan etmesine sebep oldu. Orta Amerika, Endonezya, Filipinler ve Avustralya’daki kuraklığın sebebi olarak da görüldü. Panama Kanalı’nın su seviyesi öyle çok düştü ki, idareciler trafiği sınırlandırdı. Küresel açıdan etkileri oldukça yıkıcı olabiliyor, tarım ve ekonomiye verdiği zararlar siyasi anlaşmazlıkları körüklüyor. Doğrusunu söylemek gerekirse, Kolombiya Üniversitesi Dünya Enstitüsü, El Nino’nun 90 tropikal ülkede iç savaş riskini ikiye katladığını açıkladı. Yine de El Nino’nun etkileri sadece kötü yönde değil. Bir araştırma, El Nino’nun, Orta Batı’da hortumları azalttığını açıkladı. Aynı zamanda Atlantik Okyanus’nda kasırgaların oluşmasını da önlüyor ve Amerika’nın kuzeydoğusunda kışların daha yumuşak geçmesini sağlıyor.

Bazı bilim insanları, El Nino’nun etkilerinin ne kadar güçlü olduğunu belirtmek için ‘’ Godzilla El Nino ‘’, ‘’ Bruce Lee El Nino ‘’ gibi manşetleri süsleyen tanımlamalar kullanmaktan hoşlanıyor. Güçlü bir El Nino, iklim değişikliği görüşmelerini de etkiliyor. El Nino’nun saklı sıcaklığı ansızın ortaya çıkarması ani küresel ısınmaya yol açıyor. Pek çok iklim bilimci, küresel ısınmadaki belirgin duraksamanın, en son büyük El Nino’dan bu yana geçen sakin dönemle örtüşmesinin tesadüf olmadığına inanıyor. Buna karşın Godzilla El Nino’nun, 2015’in açık ara en sıcak yıl olmasına katkı sağlamış olması muhtemel.