Zatürre Nedir ? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?
Akciğerde bulunan hava keseciklerinin iltihabına zatürre denir. Zatürre, tıp dilinde pnömoni olarak isimlendirilir.
Zatürreye en sık neden olan bakteri, streptococcus pneumoniae isimli mikroorganizmalardır. H. İnfluenza, C. Pnömoniya, mikroplazmapnömoniya, stafilokoklar ve birçok bakteri zatürreye neden olabilir. Rivovirüs, grip virüsü, adenovirüs, uçuk virüsü gibi virüsler, mantarlar ve parazitler zatürre sebebi olabilir.
Toplumdan kazanılmış pnömoni, normal yaşam sırasında gelişen zatürredir. Hastaneden kazanılmış pnömoniler ise hastanede yatanlarda gelişir. Hastane tipi zatürreler antibiyotiğe dirençli mikroorganizmalarla gelişir ve daha ağır seyreder.
Mikroorganizma, öksürük ve aksırılıkla etrafa yayılan damlacıklarla bulaşır. Grip sonrası gelişebilir. Mikroorganizmalar, uyku esnasında geniz akıntısı ile akciğere ulaşabilir. Vücudun başka yerinde bulunan iltihap kan yolu ile akciğere ulaşarak zatürreye neden olabilir.
Sigara, uyuşturucu, alkol kullananlarda, hastalık daha kolay gelişir. Böbrek yetmezliği, siroz, şeker hastalığı, kronik bronşit, kanser, kalp yetmezliği gibi ek hastalığı olanlarda daha sık görülür. Yaşlılar, çocuklar, genel vücut direnci düşük olanlar ve AIDS gibi bağışıklık sistemini zayıflatan hastalığı olanlarda daha ağır seyreder.
Zatürreye bağlı zatülcenp, apse gelişebilir. Mikroorganizma kana karışabilir, diğer organlarda iltihap yapabilir. Hasta, solunum ve dolaşım yetmezliğinden kaybedilebilir.
Zatürre Bulgu, Belirti ve Yakınmalar Nelerdir ?
Üşüme ve titreme ile yükselen ateş, öksürük, balgam çıkarma, nefes darlığı yakınmaları vardır. Öksürme ve nefes alma ile göğüs ağrısı oluşur. Adale ağrısı, eklem ağrısı, iştahsızlık, halsizlik, yoğunluk, baş ağrısı, dudaklarda ve ciltte morarma, çarpıntı eşlik edebilir. Kanın oksijenlenmesi azalmıştır. Balgam sarı yeşil veya yeşil veya pas renginde olup koyu kıvamlıdır. Yaşlılarda ve bağışıklık sistemi zayıf olanlarda bilinç bulanıklığı gelişebilir. Muayenede solunum seslerinde değişiklikler saptanır.
Akciğer filmi değerlendirilerek tanı konabilir. Balgam muayenesi ve kültürü, etkenin belirlenmesi açısından yapılabilir. Tedaviye yanıt vermeyen hastalarda BT yapılmalıdır.
Zatürre’nin Tıbbi Tedavisi
Toplum kökenli zatürre genelde evde tedavi edilir, yatış çoğunlukla gerekmez. Zatürre tedavisinde antibiyotik ve ağrı kesiciler kullanılır. Antibiyotik olarak, etkene yönelik olarak amoksisilin klavulonat, makrolidler, florokinolon veya sefalosporin grubu ilaçlar verilir. Ateş düşürmek için aspirin, asetaminofen veya ibuprofen türevi ilaçlar tercih edilebilir. Öksürük çok rahatsız edici olursa, tamamen kesmeyen ama azaltan ilaçlar tercih edilir. Asetil sistein gibi balgam yumuşatıcılar öksürüğü yumuşatmak ve tahrişi azaltmak için yararlıdır.
Daha ciddi seyredebilen aşağıdaki durumlarda ;
Zatürre Hastalığında Diyet Değişikliği
Akciğerden balgam ve deriden ateş ile kaybedilen sıvı, özellikle bol su içilerek yerine konmalıdır.
Taze meyve-sebze, balık ve bitkisel yağları içeren sağlıklı beslenmeye dikkat edilmelidir.
Bağışıklık sistemini olumsuz etkileyen basit şekerli gıdaların ve içeceklerin tüketilmesi kısıtlanır. Portakal suyu gibi C vitamini ve minerallerden zengin içecekler tercih edilmelidir.
Alkol, zatürre riskini arttırırken ciddi seyretmesine de neden olur. Alkol bağımlılarında risk artışı belirgindir.
Zatürre Hastalığında Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Ciddi bir rahatsızlık olduğu için öksürük ve balgam geçinceye, ateş tamamen normale ininceye kadar işe veya okula gidilmemeli, istirahat edilmelidir.
Tıbbi tedavinin doktorun önerdiği sürede ( 10-14 gün ) tamamlanması gereklidir. İlaçlar erken kesilirse yakınmalar tekrar başlayabilir ve mikroplar akciğerde tekrar üreyebilir.
Bazı aşılar zatürre ve gribe karşı yüksek riskli kişilerde koruma sağlayabilir. Aile doktorundan bilgi alınmalıdır.
Ellerin düzenli olarak yıkanması enfeksiyonlardan korunmada yararlıdır. Sigara ve alkol tüketilmemelidir. Düzenli uyku, egzersiz ve beslenme ile bağışıklık sistemi korunmalıdır.
Zatürre Hastalığında Önerilen Besin Takviyeleri
Zatürre Hastalığında Önerilen Bitkisel İçerikli Takviyeler
Zatürre Hastalığında Aromaterapi Uygulamaları
Çam veya sedir uçucu yağından inhalasyon olarak yararlanılır. Ayrıca sıcak su dolu bir kaseye birkaç damla çay ağacı yağı veya okaliptüs uçucu yağı ilave edilir. Kase oda içinde bırakılarak, çıkan aromatik bileşenlerin inhale edilmesi sağlanır. 2-3 saat arayla kase içindeki su ve uçucu yağlar yenilenir.
Zatürre Hastalığında Kompres Şeklinde Uygulanması
Geçenlerde influenza olduğumda OSEFLU ile birlikte NAC-C 900 kullanmıştım. Bu makalede NAC-C 900 hakkındaki yorumlarımı…
Dijital çağda, iletişimin sınırlarını aşan bir dönüşüm yaşanmaktadır. Küreselleşme ile birlikte, farklı dillerdeki içeriklere erişim…
Bu makalede Benpain trio gargara yutulursa ne olur sorusuna cevap vereceğim. Buna ilave olarak Benpain…
Bu makalede Oseflu 75 mg günde kaç kere kullanılır sorusuna cevap vermeye çalışacağım. İlacın iki…
Oseflu kullananlar arasında ben de varım ve bu makalemde ilaç ile ilgili bilgi ve deneyimlerimi…
Blue Inter, çağdaş dünyada sıkça karşımıza çıkan ve genellikle teknoloji ve iletişim bağlamlarında kullanılan bir…