Adet Kanamasının Az Gelmesi Nedir ? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?
Adet kanamasının az gelmesinin tıp dilindeki ismi hipomenoredir. Adet kanaması en az 2 gün sürmelidir. Günlük kanama miktarı el ayası büyüklüğünde olur. Bu da günlük en az 2 pet kullanımı kadardır. Adet kanaması 2 günden az sürüyorsa ve miktarı 2 petten az oluyorsa hipomenoreden bahsedilir. İlerleyen yaşla birlikte, özellikle 40 yaş sonrası, kadınlık hormonunun azalmasına bağlı olarak kanama miktarları azalır. Cinsel yönden aktif kadınlarda adet kanamasının normal giderken bir periyotta az gelmesi hamileliği akla getirmelidir. Halk arasında üstüne görme olarak bilinen durumdur. Gebelikten korunmak için kullanılan koruyucu tabletler de kanama miktarını azaltır.
Hipotiroidi, yani guatr hormonlarının az olması halinde de kanama azalır. Rahimle ilgili ameliyatlarda, kürtaj sonrasında nadir olarak rahim içi yapışıklıklar olabilir. Bu yapışıklıklarda kanama miktarını azaltır. Aşırı stres, üzüntü, depresyon gibi rahatsızlıklar da kanamayı azaltır.
Bulgu, Belirti ve Yakınmalar
Kanama süresi 2 günden azdır ve pet kullanımı 2 taneden azdır. Hipomenoreye sebep olan hastalığın bulguları vardır.
Tıbbi Tedavi
Tedavide hormonal ilaçlar verilir. Eğer hastada guatr varsa guatr hormonları kullanılır. Rahim içi yapışıklık durumunda cerrahi tedavi uygulanır. Depresyon varlığında ise antidepresanlar kullanılır. Dengeli beslenme, egzersiz önerilir.
Adet Kanamasının Az Gelmesinde Önerilen Beslenme Yöntemleri
Adet kanamasının gecikmesi, sıklıkla vücutta yağ miktarının aşırı olması ( şişmanlık ) veya çok az olması ( aşırı zayıflık ) ile ilişkilidir. Bu durumda doktor tarafından muayene edilerek vücutta yağ oranının değerlendirilmesi ve anormal olması durumunda uygun beslenme programının değerlendirilmesi gerekir. Aşırı kilolu olunması durumunda kalori kısıtlamasının yanı sıra düzenli egzersiz programının yapılması çok yararlıdır. Ayrıca insanların kısa sürede hızlı kilo almaları veya hızlı kilo vermeleri de adet kanamasından gecikmeye neden olabilir. Eğer kişi kontrolsüz bir şekilde kilo alımından korkarak yemiyorsa veya yeme isteğini kontrol altına almayıp aşırı yiyorsa yeme hastalığı olabilir ve doktor yardımı gerekir.
Anoreksiya nevroza ve bulimiya nevroza gibi yeme hastalıkları çoğunlukla adet kesilmesine neden olur. Anoreksiya nevroza aşırı kilo kaybına neden olan gıda alımının ileri derecede azaltıldığı ve yoğun egzersizin yapıldığı takıntılı bir hastalıktır. Ölüme neden olabilmesi nedeni ile ciddi bir sağlık sorunudur. Psikiyatrik yardım gereklidir.
Bulimiya nevroza ise yeterli miktarda gıda alınsa bile bu gıdaların kusma ve ishal yapıcı ürünler ile vücuttan atılmasının sağlandığı takıntılı bir hastalıktır. Burada kişi yeme isteğini kontrol edememektedir ama aşırı kilo alma endişesi ile yediklerinin vücuttan atılmasını sağlamaya yönelik davranışlara girer. Bu rahatsızlıkta da psikiyatrik değerlendirme gereklidir.
Adet Kanamasının Az Gelmesinde Önerilen Egzersiz Yöntemleri
Aşırı ve yoğun egzersiz adet döngüsünü bozup durdurabilir. Bu durumlarda egzersizin azaltılıp normal egzersiz programına dönülmesi basit bir tedavi sağlar. Eğer yoğun egzersiz yapma isteği aşırı kilo alınımının engellenmesi amacını taşıyorsa kişide bulimiya veya anoreksiya nevroza hastalığı olabilir. Bu durumdaki kadınlarda günde 2-6 saat arasında değişen yoğun egzersiz yapılmaktadır.
Egzersiz yapmak zorunda olan atletlerde ise tedavi yaklaşımı değişmektedir. Adetin kesilmesi neden ile kemik erimesi ve kemikte kırık riski artan sporcularda yeterli D vitamini ve kalsiyum düzeylerinin sağlanması gereklidir.
Stres yoğunluğu da adet gecikmesine neden olur. Stresi olan kadınların daha fazla istirahat etmesi ve gevşemesi gereklidir. Meditasyon, derin nefes alma teknikler uygun egzersiz eşliğinde dikkatin vücuttaki gerginliğe odaklanmasını, düşüncelerin ve kasların gevşetilmesini sağlar. Eğlenceli diğer aktiviteler de yararlıdır.
Adet gecikmesi sorunu yıllarca olduğu zaman kemik erimesi sorunu gelişmektedir.
Kemik erimesinden korunmak için şunlar yapılmalıdır:
- Sigara içilmemeli, alkolden uzak durulmalıdır.
- Kalsiyum ve D vitamininden zengin gıdalar tüketilmelidir.
- Günde iki fincandan fazla kafeinli içecek tüketilmemelidir.
- Dirence karşı ve ağırlık kaldırma egzersizleri düzenli fakat aşırıya kaçmayacak şekilde yapılmalıdır.
Adet Kanamasının Az Gelmesi Durumunda Önerilen Besin Takviyeleri
- Vitamin ve Mineral Kompleksi : Adet görmeyen bayanlarda osteoporoz riski de artar. Kemikleri güçlü tutmak için kalsiyum, magnezyum, D ve K vitamini ve bor takviyesi önerilir.
- B6 vitamini: amenore tanısı konulan hastalarda genellikle prolaktin seviyeleri de yüksektir. Yüksek prolaktin düzeylerini azaltmak için günde 200 mg B6 vitamini desteği önerilmektedir.
- Esansiyel yağ asitleri : Evening primrose veya boraj yağının günde 1-2 kez 1.000-1.500 mg dozda alınması önerilir.
Adet Kanamasının Az Gelmesi Durumunda Önerilen Bitkisel İçerikli Takviyeler
- Hayıt : Yüksek prolaktin seviyelerinde, hayıt meyvesinin standardize ekstresini içeren ürünlerin alınması önerilir. En az 12-18 ay alınmalıdır. Hormon tedavisi görenlere ve doğrum kontrol hapı kullananlara önerilmez. Hekim tavsiyesi ve kontrolünde alınmalıdır.
- At kuyruğu, yulaf kepeği ve kalp ( havalı yosun ) : Mineral bakımından zengin kaynaklardır, tiroit fonksiyonunu desteklemek için önerilir. Ancak diyabet hastalarına, lityum ve diüretik ilaç alan hastalara önerilmez.
- Adaçayı : Östrojenik etkilidir. Papatya ile birlikte kombine çayından günde birkaç çay fincanı içilmesi önerilir.
- Maydanoz : Menstrüasyon periyotlarını düzenlemek için maydanoz çayının içilmesi, ayrıca çiğ olarak da tüketilmesi önerilir. Adet söktürücü olarak tohumlarından da yararlanılır. 2 gram maydanoz tohumu 100 ml kaynamış su içinde 5-10 dakika demlenip süzülür. Günde 2-3 çay fincanı içilir.
- Havuç : Havuç meyvesi adet geciktirici ve idrar arttırıcı özelliktedir. 5 gram havuç meyvesi 100 ml kaynamış su içinde 5-10 dakika demlenip süzülür. Günde 2-3 çay fincanı içilir.