Asteroitler ve Kuyruklu yıldızlar Nedir ? Özellikleri ve Hakkında Bilgi
Asteroitler ve kuyruklu yıldızlar güneş sisteminin ortaya çıkışından beri gezegenlerin çevresinde dolanıp durular. Arada bir muhteşem ışık patlamalarıyla dikkati çekerler.
Asteroitler ve kuyruklu yıldızlar güneş sisteminin doğuşu sırasında ortaya çıkmış kalıntılardır. Yığışarak gezegenlere dönüşememiş materyallerden oluşurlar. Asteroitler düzensiz biçimli kayalardır; bazıları birkaç kilometre uzunluğuna varır, ama birçoğu iki kilometreden kısadır.
Kuyruklu yıldızlar buzun bir arada tuttuğu büyük toz ve kaya yığınlarıdır. Birkaç kilometre uzunluğuna varabilirler. Asteroitler ve kuyruklu yıldızlar her zaman ayırt edilemez; bazı gök cisimleri her ikisinin de özelliklerini taşır.
Asteroitler bir spektruma göre sınıflandırılır. Bilinen asteroitlerin % 75’i karbonlu, % 17’si silisli ve % 8’i metaliktir.
Kuyruklu Yıldız Nasıl Oluşur ?
Bir kuyruklu yıldız iç güneş sistemine girdiğinde, Güneş’in etkisiyle ısınır. Bu süreç genelde, içerdiği maddenin kısmen buharlaşmasına ve ‘’kuyruk’’ diye anılan uzun bir atmosfer oluşturmasına yol açar. Kuyruklu yıldız güneş ışığını yansıtır; güneş ışınları kuyruklu yıldızın gazlarını yaymasına sebep olur.
Az sayıda kuyruklu yıldız Güneş’in yakınında bir kuyruk edinir. Parçacıklar üzerindeki radyasyon basıncı ve Güneş’ten gelen ışık, gaz parçacıklarını ve ince tozları kuyruktan dışarıya sürer. Dolayısıyla Güneş çevresindeki her dönüşte, kuyruklu yıldız madde kaybeder ve sonunda tamamen dağılır.
Kuyruklu yıldız ve Asteroit Beşiği
Kuyruklu yıldızların çoğu uzun eliptik yörüngelerle Güneş’in çevresinde dolanır. Birkaçı dış gezegenlerin hemen ardındaki alandan doğar. Bu bölgede buz yada kayaçtan oluşmuş ve geniş bir alana dağılmış çok sayıda gök cismi vardır. Diğer kuyruklu yıldızların güneş sisteminin kenarından doğduğu düşünülmektedir. Orada Güneş’in kütle çekimi yok olur ve yıldızlar arasındaki ‘’ ıssız alan’’ başlar. Işığın bu bölgeye ulaşması bile bir ile iki yılı bulur. Bu kuyruklu yıldızlar büyük olasılıkla güneş sisteminin çevresindeki Oort bulutunu oluşturur.
Asteroitlerin çoğu Mars ve Jüpiter’in yörüngeleri arasındaki asteroit kuşağında Güneş’in çevresinde dolanır.
Asteroit ve Kuyruklu yıldızların Çarpışma Süreci
Asteroitler ve kuyruklu yıldızlar bir gezegene çok yaklaştığında, başka bir yörüngeye fırlatılabilir, kütle çekimi kuvvetiyle birer uydu olarak kapılabilir ya da gezegenle çarpışabilir. Güneş sisteminin erken tarihinde ikinci olasılık epey sıkça yaşanmıştır. Dünya’da bile çarpışmaların yaşandığına dair belirtiler vardır. Dinozorların 65.5 milyon yıl önce yok olmasına bir asteroit çarpması yol açmış olabilir. Günümüzde Dünya’nın yörüngesiyle kesişen asteroitler gözlemlenmektedir. Doğrudan tehdit olmamasına karşın, böyle asteroitlerin yollarından saptırmaya dönük yöntemler geliştirilmektedir.
Meteor Nedir ?
Meteorlar geceleyin, ara sıra gökyüzünü aydınlatan ışık kaymalarıdır. Atmosfere yüksek hızda giren küçük madde parçalarından kaynaklanırlar. Hava sürtünmesi bunların buharlaşmasına yol açarken, ayrılan parçacıkların saldığı enerji bir kızıllık meydana getirir. Bazen meteorlar tamamen sönmez ve artıkları göktaşları olarak yeryüzüne düşer. Göktaşlarının çoğu asteroitlerden kopmuş parçalardır.
Halley Kuyruklu Yıldızı Hakkında Bilgi
Bu kuyruklu yıldız yüzyıllardan beri gözlemlenmiştir. Adını uzun eliptik yörüngesini ve periyodik geri gelişini hesaplayan astronom Edmond Halley’den alır. Neptün’ün yörüngesinin ardına kadar ulaşır ve Güneş çevresindeki bir dönüşünü tamamlaması ortalama 76 yıl alır. Bu sürede gezegenlerin kütle çekimi kuvvetlerine bağlı sapmalar ortaya çıkar. Dünya’nın yakınından 1986’daki son geçişi sırasında, kuyruklu yıldız birkaç uzay sondasınca analiz edildi. Çekirdeği yaklaşık 15 km genişliğindedir ve şaşırtıcı biçimde kömür gibi karadır.