Panayia Blaherna Kilisesi Nerede, Nasıl Gidilir ? Tarihi ve Mimarisi Hakkında Bilgiler
Kuyu sokak, Mustafa Paşa Bostanı Sokak, Dervişzade Sokak kesişiminde bulunuyor.
Theotokos ton Blahernon Kilisesi’nin yapımına, Bizans İmparatoru Markianus’un karısı Pulheria tarafından başlandı, İmparator 1. Leon zamanında 451’de bitirilerek ibadete açıldı. Daha sonra 6. Yüzyıl başında, İmparator 1. İustinus tarafından eklenen bir şapelde 5. Yüzyılda Galvios ve kandios adlarındaki iki dindarın Kudüs’te bir Yahudi kadının evinde buldukları ve çalıp Konstantinopolis’e getirdikleri Meryem Ana’ya ait giysileri ( maforion ) korunuyordu. Bunun haricinde İsa’nın kutsal imgesini taşıyan mendil ( bagion mandilion ) ve Urfa’dan getirilen Kral Agba’nın mektubu da buradaki kutsal emanetler arasındaydı. Dönemin en güzel mozaiklerine sahip olduğunu öğrendiğimiz kilisede bir ayazma bulunuyordu. Yapının Tasvir Kırıcılık döneminde ciddi zarara uğramış olduğunu öğreniyoruz. 843 konsülü sonrası Tasvir Severlerin zaferinin kutlandığı ve kutsandığı ilk yerlerden biriydi. Blaherna Kilisesi. 1070’te bir yangın geçiren kilise, yangında bir yıl sonra 4. Romanos tarafından yeniden yapıldı.
İmparator ailesi, Büyük Saray ( Sultanahmet ) yerine Haliç’te oturmayı tercih edince kilise de bir bakıma kraliyet kilisesi haline geldi. Burası bir geçitle saraya bağlandı. 10. Yüzyıldan sonra alışılmadık bir şekilde yapı, imparatorun ofisi olarak kullanılmaya başlandı. Bir dizi yangının sonuncusu 1434’te çıktı ve bununla birlikte Blaherna bir harabeye döndü, içindeki birçok kutsal emanet, Meryem Ana’ya ait giysiler de yandı. Daha sonra aynı yere Panayia Vlaherna Kilise ve ayazması yapıldı. Bu yeni inşaat 1869’da Kürkçüler Cemiyeti’nin gayretleriyle gerçekleşti. Kilise uğursuz 6-7 Eylül 1955’te tahribata uğradıktan sonra bir kez daha onarım gördü. Kapalı kasnaklı bir kubbeyle örtülüdür. Burada bulunan, göğsünde Bebek İsa madalyonu ile ayakta duran Meryem figürü sonraki dönemlerde ‘’ Blaherna Meryemi’’ ( ya da Blatheniotissa İkonası) olarak adlandırıldı. Meryem Ana’ya adanmış olan kilise pek çok protokol töreni için kullanıldığı gibi popüler bir iltica alanı olarak da iş gördü.
Bizans tarihi uzmanları Blaherna’yı Ayasofya’dan sonraki en önemli Bizans kilisesi olarak kabul eder. Yapıya bağlı ayazma 5. Yüzyılda yapılmış ve İustinianos döneminde başlanarak defalarca onarılmış. İnciciyan bölge halkının bu ayazmaya Çingene Ayazması adını verdiğini kaydeder. Her ne kadar halk buradaki ayazmanın suyunun damla damla birikmesinden esinlenerek sokağa Damlataşı Sokağı adını vermişse de sokak ismi kayıtlara bir hata sonucu Damataşı Sokağı olarak geçmiştir.