Deve Dikeni Nedir? Etkileri, Faydaları ve Zararları Nelerdir?
Deve dikeninin İngilizce Adı : Milk Thistle
Deve dikenin Bilimsel Adı : Silybum Marianum
Deve Dikeni Hakkında Bilgi
Meryemana dikeni ve Gengel olarak da bilinir. Akdeniz bölgesine özgü çiçek veren bir bitkidir.
Deve dikeni ekstreleri en az 2000 yıldır kullanılmaktadır. Bilimsel çalışmalar bazı kanser türlerinde de olumlu etkileri olabileceğini göstermiştir. Devedikeni karaciğer hastalıklarının tedavisinde kullanılan bitkiler arasında en yoğun bilimsel çalışmaların yapılmış olanıdır. Kronik karaciğer hastalıkları ve sirozda, silimarin dozu günde 2-3 kez 200-400 mg olarak belirlenmiştir.
Deve dikeninde Bulunan Etken Bileşikler Nelerdir?
Deve dikeninin tohumlarından elde edilen özütün aktif bileşeni olarak topluca silimarin diye isimlendirilen üç flavolignan izomeri saptanmıştır. Silibin, silidiyanin ve silikristin. Silimarinin % 50- % 70’ini silibin oluşturur. Silimarin tüm bitkide bulunursa da, özellikle meyve tohumlardadır.
Deve Dikeninin Faydaları ve Etkileri Nelerdir?
Silimarin antioksidan, antifibrotik özelliklere sahiptir ve bu şekilde karaciğer hücrelerinde toksik maddelerin birikimini önlemektedir. Silimarin alkolik karaciğer hastalığı, akut ve kronik viral hepatit ve toksin veya ilaçların sebep olduğu karaciğer hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır. Silibinin molekülünün ise viral ( A, B, C ) hepatitte, özellikle C tipi sarılıkta olumlu etkisi açısından hiçbir kanıt bulunmamıştır.
Gebelikte gelişen safra tıkanıklıklarında ve Avrupa’da mantar zehirlenmelerinde damardan kullanılır. Yağların genel bozulma biçimini önler, total ve HDL-kolesterolü hafifçe düşürür, hücresel yangı ve kanser oluşumunu baskılar. Bilimsel çalışmalar silimarin ve temel bileşiği silibinin’in çeşitli kanser türlerinde etkili olduğunu göstermiştir. Anti-tümör etkileri vardır. Hayvan deneylerinde bazı ilaçların sebep olduğu böbrek hasarını önlediği gösterilmiştir.
Safra kesesi bozukluklarında, bronşit, peritonitte faydalı etkileri vardır. Kolesterol düzeylerini düşürücü, insülin direncini iyileştirici, meme, rahim ağzı, prostat bezi kanserlerinde hücre büyümesini önleyici, süt veren annelerde sütü arttırıcı gibi etkileri bulunmaktadır.
Deve Dikenin Zararları ve İstenmeyen Etkileri Nelerdir?
Deve dikeni kullanımı oldukça güvenilirdir, yan tesirleri nadirdir. Hamilelik, lohusalık dönemleri ve 12 yaşın altındaki çocuklarda kullanımı önerilmez. Alerjik reaksiyonlara ve bazı mide bağırsak şikayetlerine neden olabilir. Kan şekerini düşürdüğü için diyabet ilacı kullananların dikkat ederek tüketmesi önerilir.