Ülkemizde her sene yaklaşık yüzbin guatr ameliyatı gerçekleştirilmektedir. Her ameliyatta olduğu gibi guatr ameliyatında da ölüm riski vardır.
Fakat ameliyatta masada kalma oranı veya ameliyat sonrasında hastanın kendini toparlayamayıp hayatını kaybetme ihtimali ihmal edilecek kadar düşüktür. Bu yüzden guatr ameliyatı olacak kişiler ölüm riski konusunda endişe etmemelidirler.
Bununla birlikte guatr ameliyatının ölüm riski dışında bazı riskleri vardır. Doktorun hastaya bu konuda detaylı bilgi vermesi ve hastanın ameliyatın getireceği artı ve eksileri iyi değerlendirmesi gerekir.
Guatr ameliyatının en büyük riski cerrahi operasyon olmadan da tedavisi olabilecek bir hastalık için bıçak altına yatmaktır. Ülkemizde yapılan guatr ameliyatlarının gereksiz olduğu uzmanlarca ifade edilmektedir.
Peki bu gereksiz ameliyatlar neden yapılmaktadır ?
Bunun başlıca nedenlerinden birisi hastaların “erken tedavi” kavramını “erken ameliyat” şeklinde algılamalarıdır. İnsanlar tiroiddeki nodül henüz küçükken daha fazla büyümesin veya başka organlara kanser sıçramasın diye bir an önce ameliyat olmak istemektedirler.
Halbuki tiroid bezinde nodül görülmesi yaygın rastlanan bir durumdur ve nodülde kanser görülmesi nadirdir. Bazı durumlarda hastanın hiçbir ilaç kullanmadan bu nodülle birlikte hayatını devam etmesi mümkündür. Bazı durumlarda ise ilaç ve iyot tedavisi ile hiç ameliyata gerek kalmadan tedavi sağlanabilmektedir.
Gereksiz ameliyatların önüne geçmek için tanının tam olarak konulması sağlanmalıdır. Hastalığın net olarak teşhis edilmesi ve boyutunun belirlenmesi tedaviye yön verecektir.
Guatr ameliyatının diğer riskleri nelerdir ?
Guatr ameliyatının başlıca riskleri ameliyattan sonra ödem, kanama, yutkunma güçlüğü, ses kısıklığı, nefes darlığı ve halsizlik gibi şikayetlerin görülmesidir.
Esasen bu konuda en büyük risk hastanın doktorundan yeterli bilgilendirmeyi almamasıdır. Guatr ameliyatından sonraki süreç çok önemlidir. Maalesef bir çok doktor kendisine ısrarla sorulmadıkça hastaya ameliyat sonrasında yaşayacağı zorluklar ve tedavi süresi hakkında bilgi vermeyi ihmal edebilmektedir.
Hasta ameliyat sonrasında ilaçlarını düzgün kullanmazsa veya bilinçsizlik nedeniyle hiç ilaç kullanmazsa vücuttaki kalsiyum dengesi bozulur, hızlı kilo alınır ve aşırı halsizlik görülür.
Bazı hastaların ameliyat sonrasında iyot tedavisi görmesi gerekir. Bu tedavinin ihmal edilmesi, hastalığın kansere dönüşmesine yol açabilir.
Hangi durumlarda doktor ameliyata karar verir ?
- Hipertiroidi hastalığı ilaç ile kontrol altına alınamıyorsa,
- Tiroid bezindeki nodülde kanser şüphesi olması veya 3 cm den büyük olması.
- Graves hastalığında,
- Tiroid bezinin aşırı büyük olması. Büyüklüğü nedeniyle şikayetlere yol açması halinde,
- Zehirli guatr hastalığında,
- Hastanın şikayetleri fazlaysa, atom tedavisi veya ilaç tedavisinden sonuç alınamıyorsa doktor ameliyata karar verebilir.