Havuç’un Faydalaları ve Zararları Nelerdir ?
İngilizcede Carrot,bilimsel adı ise Daucus carota subsp.Sativus olan Havuç,Keşür,Pörçüklü,Yeregeçen olarak da bilinir.
Havuç genelde portakal rengi olup,mor,kırmızı,beyaz ve sarı çeşitleri bulunan kök sebzedir.Avrupa ve Güney Batı Asya kökenlidir.Yabani havucun atasının İran ve Afganistan’dan geldiği düşünülmektedir.Eski zamanlarda havucun kökleri için değil,aromatik yaprakları ve tohumları için üretildiği bilinmektedir.İsviçre ve Güney Almanya’da bulunan tohumların M.Ö 3000’lerden kaldığı tespit edilmiştir.XIV.yüzyılda Çin’de,XVII. Yüzyılda Hollanda ve ABD’de XVIII.yüzyılda Japonya’da tarımı yapılmaya başlanmıştır.
Dünayada ekonomik öneme sahip 10 sebze ürününden biridir.Çin,Rusya ve ABD ilk üç büyük üreticidir.Birleşmiş milletlerin gıda ve tarım organizyonu (FAO) istatistiklerinde havuç ve turp üretimini birleştirerek 2011 yılı dünya üretimini 35,7 milyon ton olarak açıklamıştır.
Havuç’un Faydaları Ve Etkileri Nelerdir ?
Havuç kansere ve oksidasyonakarşı bileşikler içeren bir sebzedir.Oksiadasyona karşı mekanizmaları güçlendirerek lipid peroksidasyonu azaltır;bu şekilde kardiyovasküler hastalıklardan koruyucudur.Luteolin cilt yaşlanmasını önler.Sekiz hafta havuç suyu ya da beta-karoten takviyesi verilenlerde maküler pigmentte,endotel aktivasyon,enflamasyon veya oksidasyon belirteçlerinde bir fark tespit edilmiştir.Bilimsel araştırmalar havuç ektresinin içerdiği biyoaktif bileşiklerin lösemi tedavisi için mükemmel etkileri olduğu bildirilmiştir.Havuç çekirdeği’nin ana maddesi olan karotol,mantarların üremesini baskılamada çok etkili bir bileşiktir.
Havuç suyu’nun cilde uygulanması yanıkların iyileşmesini çabuklaştırır.
Havuç’un Labaratuavar Testlerine Etkisi
Kan total ve direkt bilirubinini,ikterik indeksini,methemoglain düzeyini arttırır,idrar rengini arttırır.
Havuç’un İstenmeyen Etkileri Ve Zararları
Fazla havuç tüketilmesi sonucu beta karotenden üretilen A vitaminin depolanması cildin sararmasına neden olur.
Havuç’un Besin Değeri ve İçerdiği Bileşikler
100 gram çiğ havuç 35 kcal,8 gram karonhidrat,0.1 gram yağ,1 gram protein,90.4 gram su,0.6 mg niyasin,0.4 mg pantotenik asit,27 mikrogram folat,.7.5 mg kolin,13 790 IU A vitamini,2,6 mg C vitamini,9.4 mikrogram K vitamini,0.1 mg betain,32 mg kalsiyum,1.2 mg demir,10 mg magnezyum,0.2 mg mangan,28 mg fosfor,237 mg potasyum,78 mg sodyum,0.2 mg çinko0.9 mikrogram selenyum içerir.Havucun % 1’i başlıca selüloz,hemisellüloz ve lignin olmak üzere fil,% 0.2’si yağdır.100 gram çiğ havuç 1 mikrogram likopen içerir.
Havuca portakal rengini veren karotendir.İnsanlarda A vitaminine dönüştürülen karoten,başlıca beta-karoten daha az miktarlarda alfa ve gama-karoten olarak bulunur.Falkarindiyol ise havuca kekremsi tadını veren maddedir.Tadı glutemik asit ve diğer amino asitlerden kaynaklanır.Luteolin,hidroksimellein,metoksimellein,öjenin,gazarin,falkarindiol asetat,süksinik,laktik ve başlıca fenolik asit olarak kafeik asit içerir.
100 gram havuç suyu 40 kcal,9 gram karbonhidrat,24 mg magnezyum,292 mg potasyum,19 000 IU A vitamini,9300 mikrogram beta karoten,4340 mikrogram alfa karoten,33 mikrogram lutein içerir.
Havuç çekirdeği karoten seskiterpenler olan karotol,daukol,beta karyofilen kaynağıdır.
Şahsen ben göz için çok fadalı olduğunu biliyorum. Çocuklar için özellikle kaçınılmaz bir besin.