Saman Nezlesi ( Alerjik Rinit ) Nedir ? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?

Photo of author

By Bilgio.Net

Saman Nezlesi ( Alerjik Rinit ) Nedir ? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?

Saman nezlesi, tıp dilinde alerjik rinit olarak isimlendirilir. Alerjik rinit, alerjen maddelerin burun, boğaz ve gözlerde yarattığı alerjik olaylardır. Vücudun bazı maddelere karşı aşırı hassasiyet göstermesi sonucu savunma sistemi fazla çalışır. Polenler, kedi köpek gibi hayvan tüyleri, günlük yaşamda sıkça kullanılan kimyasallar, penisilin gibi bazı ilaçlar, tozlar, akarlar, bazı gıdalar, böcek ısırıkları alerjiye neden olur. Bu maddeleri vücudumuz yabancı madde gibi görüp tepki verir. Alerjiye sebep olan maddelere alerjen madde denir. Saman nezlesi de denilen mevsimsel alerjik rinit, alerjik astım, alerjik dermatit ( egzama ), ürtiker ( kurdeşen ) ve alerjik konjonktivit şekillerinde karşımıza çıkabilir.

Polen adı verilen çiçek tozları, ilkbaharda çiçek ve ağaçların çiçek açması ile beraber havaya karışır. Polenlere karşı oluşan saman nezlesine mevsimsel alerjik rinit adı verilir. Sadece belli dönemlerde, ilkbaharda görülür. Kişi, diğer alerjen maddelere karşı hassas hale gelir.

Yıl boyunca devam eden saman nezlesinde ise ev tozu akarları, gıdalar veya kimyasal maddeler akla gelmelidir.

Saman Nezlesinde Bulgu, Belirti ve Yakınmalar Nelerdir ?

Hapşırma, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, burun kaşıntısı, gözlerde kızarma ve yaşarma görülür. Gözlerde kızarıklık ve sulanma olması, alerjik konjonktivittir. Bünyesi daha hassa olan kişilerde alerjik astıma kadar gidebilir. Hatta solunum sıkıntısı ile birlikte ölüme kadar gidebilir. Hastalık şiddeti her insanda farklıdır. Burun tıkanıklığı nedeniyle uyku problemleri yaşanır. Sinüzit ve kulak iltihabı daha kolay gelişir.

Deri testleri de alerjiye neden olan madde araştırılır. Kanda spesifik IgE yüksekliği saptanır.

Saman Nezlesinin Tıbbi Tedavisi Nelerdir ?

Tedavide ilk yapılması gereken, alerjiye neden olan maddelerden uzaklaşmaktır. İlaç tedavisinde en sık kullanılan ilaçlar, antihistaminiklerdir.

Örneğin loratadin, setirizin, desloratadin gibi ilaçlar verilir. Kortizonlu burun spreyleri kullanılır. İlaç tedavisinden fayda görmeyen hastalara aşı tedavisi, yani immünoterapi uygulanır. Aşı tedavisinde, alerjiye sebep olan madde aşı şeklinde deri altına verilir. Uzun bir süre zarfında aşırlar tekrarlanır. Böylece vücudun o maddeyi tanıması sağlanır.

Saman Nezlesinde Beslenme Şekilleri Nelerdir ?

Bal, C vitaminininden zengin gıdalar ve iltihabi süreci engelleyen omega-3’ten zengin somon, ceviz, avokado ve keten tohumu gibi gıdalar yararlıdır.

Saman Nezlesinde Yaşam Tarzı Değişiklikleri Nelerdir ?

Alerjenlerden tam olarak kaçınmak mümkün olmamakla birlikte maruz kalınma azaltılarak yakınmaların sıklığı ve şiddeti azaltılır. Bunun için de saman nezlesinimn özellikle hangi etkene bağlı geliştiğinin bilinmesi gereklidir.

Polen veya Küfe Bağlı Alerjisi Olanlarda Şunlar Yapılmalıdır

  • Polen mevsiminde kapı ve pencereler kapalı tutulmalıdır.
  • Dışarıda çamaşır asılmamalı ( polen çarşaf ve havlulara yapışabilir). Çamaşır kurutma işlemi için kurutma makineleri tercih edilmelidir.
  • Evde ve arabada havalandırma için polen filtreli klima kullanılmalıdır.
  • Yatak odasında yüksek verimli partikül süzücü hava ( HEPA) filtresi tercih edilmelidir.
  • Polen sayısının en yüksek olduğu sabahın erken saatlerinde açık hava etkinliği yapılmalıdır.
  • Kuru ve rüzgarlı günlerde kapalı ortamlarda durulmalıdır.
  • Kapalı ortamlarda küf oluşumunu artıran nemi azaltmak için nem alıcı cihazlar kullanılmalıdır.
  • Polen ve küflerin havaya karışmasına neden olan çim biçme ve yaprak temizleme işlerinden kaçınılmalıdır.
  • Bahçe işleri yapılırken kaliteli toz maskesi kullanılmalıdır.
  • Toz akarlarına bağlı saman nezlesi olanlarda,
  • Alerjik maddeleri geçirmeyen yastık, yatak örtüsü ve çarşaf kullanılmalıdır.
  • Örtü ve battaniyeler en az 54 derece ısıda yıkanmalıdır.
  • Kapalı ortamlarda küf oluşumuna neden olan nemi azaltmak için neni azaltan klimalar kullanılmalıdır.
  • Ev ortamında kilim veya halı gibi toz akarlarına ev sahipliği yapacak döşemeler kullanılmamalıdır. Eğer kullanılıyorsa, halıların haftada bir, HEPA filtreli elektrik süpürgesi ile vakumlanarak temizlenmesi gereklidir.
  • Hamamböceği alerjisi olanlar hamamböceklerinin girebileceği yarık ve çatlakları tamir ettirmelidir.
  • Damlayan musluk ve borular tamir edilmelidir.
  • Bulaşıklar ve boş çöp kutusu günlük yıkanmalıdır.
  • Ortamdaki yiyecek kırıntıları temizlenmelidir.
  • Evcil hayvanların gıdaları dahil olmak üzere bütün yiyecekler kapalı kaplarda saklanmalıdır.
  • Sorun çözülmüyorsa, profesyonel haşere imha ekiplerinden yardım alınmalıdır.
  • Evcil hayvan deri döküntülerine bağlı alerji
  • Mümkünse, evde beslenen evcil hayvan dış ortamda bırakılmalıdır.
  • Haftada bir yıkanması tercih edilmeli, deri döküntülerinin temizlemesi için tasarlanmış ıslak mendillerle temizlik yapılmalıdır.
  • Evcil hayvan yatak odası dışında tutulmalıdır.

Saman Nezlesinde Önerilen Besin Takviyeleri

  • Timus Ekstresi : timmomodulin olarak da bilinmektedir. Alerjik rinit ve saman nezlesi semptomlarını baskılamaktadır.
  • Bal : huş ağacı poleni alerjisi olanlar, huş ağacı poleni balı ve standart bal alanlar olmak üzere iki gruba ayrılmış ve huş ağacı poleni balı alanlarda daha az ilaç kullanım ihtiyacı olduğu saptanmıştır. Bazı araştırmalar günde kilogram başına bir gram balın 4 hafta tüketilmesi ile alerjik rinit yakınmalarının azaldığını göstermektedir. Şeker hastalarının ve şişmanların yüksek miktarda bal tüketimi sorun yaratabilir, doktor önerisi olmadan tüketilmemelidir.

Saman Nezlesinde Önerilen Bitkisel İçerikli Takviyeler

  • Vebaotu, kelotu : petasites hybridus bitkisi petasin ve izopetasinlerin kaynağıdır. Her bir tablette 8 mg petasin olacak şekilde günde 2-3 tablet 2 hafta boyunca alınmalıdır. Mevsimsel alerjik nezlede yararlıdır.
  • Frenk üzümü meyvesi ve kuşburnu : çaylarından C vitamini kaynağı olarak yararlanılır.
  • Çörekotu yağı ve buğday rüşeymi yağı : vücut direncini artırmak amacıyla sabahları 1 çay kaşığı içilmesi önerilir.
  • Tinospora cordifolia : alerjik rinit yakınmalarını azaltmaktadır. Standardize aköz tinospora stem ekstraktını içeren 300 mg kapsül, günde 3 defa altı aylık süreye kadar kullanılabilmektedir. Prostat kanseri hücrelerini çoğaltabileceğine dair çalışma olması nedeni ile bu sorunu olanlar kullanmamalıdır. Gebeler ve emzirenlerde kullanımı ile ilgili bilgi olmadığı için tavsiye edilmez.

Yorum yapın