Tansiyon düşmesi belirtileri her ne kadar çoğumuz tarafından bilinse de grip, nezle gibi üst solunum yolu hastalıklarının verdiği kırgınlık hissi, tiroid bezinin çalışmasındaki aksaklıklar, ani duygusal travmalar veya kalp ve damar hastalıklarına bağlı şikayetlerle de karıştırılabilmektedir.
Bu yüzden tansiyon düşmesi belirtileri ile tansiyonu düşüren sebepler arasında bağ kurmak yerinde olacaktır. Tansiyon düştüğünde bundan ilk etkilenecek organ beyindir. Beyin tek başına ciddi oksijen ve glikoz ihtiyacı olan bir organdır. Kan basıncındaki düşme kanın organlara yetersiz elektrolit, oksijen ve besin götürmesi anlamına gelir.
Beyne giden kanın yetersiz akışı baş dönmesi, zihinsel aktivitelerde gerileme, düşünce bulanıklığı gibi rahatsızlıklara neden olur. Göz beyne yakın ve beyin fonksiyonlarının bozulmasından çabuk etkilenen bir organdır. Tansiyonun normal seviyesinin altına indiğinin önemli bir belirtisi gözlerin bulanık görmeye başlaması, kararmasıdır.
Bu belirtileri gösteren kişinin tansiyonunun mu düştüğü yoksa tam tersine yukarı mı fırladığını anlamak güç olabilir. Çünkü tansiyonu yükselen kişi de fenalık geçirir ve olduğu yere yığılır kalır. Böyle durumlarda tansiyonun düştüğünü mü yoksa çıktığını mı iyice anlayıp ona göre hastaya yardım etmek gerekir. Aksi halde tansiyonu düştü diye zorla içirilen bol tuzlu ayran veya koyu şerbet, tansiyonu çıkan kişinin kalp krizi geçirme riskini artıracaktır.
Tansiyon düşmesi halinde benizde sararma olur, kişi soğuk terler döker. Tansiyonu çıkan kişi ise nefes almada zorlanır ve yüzü kızarır, gözleri dışarı fırlayacak gibi olur. İşte bunlar tansiyon düşüklüğünü ayırt etmede önemli faktörlerdir.
Tansiyon problemi nedeniyle dizlerinin bağı çözülmüş gibi koltuğa yığılıveren kişinin nefesi kabarmış halde mi yoksa gözlerinin feri sönmüş, benzinin rengi gitmiş, alnından soğuk ter damlacıkları mı dökülüyor ?
Hasta konuşabilecek durumda ise ona bazı sorular sorarak tansiyon düşmesi belirtilerini teyit edebilirsiniz. Mutfakta uzun süre bulaşık yıkama, raflara tabak dizme işleri ile meşgul olan veya ev temizliğine saatler ayıran bayanlar farkında olmadan öğünlerinin arasını açarlar ve uzun süre ayakta kalmaları sebebiyle tansiyon düşmesi yaşayabilirler. Böyle bir öykü tansiyon düşmesi belirtilerini doğrulayacaktır.
Bazen de hiç bunlara gerek kalmadan sadece ayağa kalkma ile tansiyon aniden düşebilir. Bu durumun tipik özelliği göz kararması ile desteklenen ve fazla sürmeyen baş dönmesidir. Uzun süre oturan bir kişinin ayağa kalkması kan basıncının ani değişikliğine neden olur ve böyle bir durum yaşanır. Daha çok yaşlılarda görülen bu tür tansiyon düşmeleri uzun süreli değildirler, çünkü vücut yeni pozisyonuna göre kan basıncını kısa sürede ayarlar.
Tansiyon düşmesi belirtileri bazen yanıltıcı olabilir. Örneğin dokuların yeterli beslenememesi nedeniyle kişi gayri ihtiyari hızlı hızlı soluk alıp vermeye başlar. Bu dışarıdan bakıldığında sanki tansiyon yükselmesi gibi algılanabilir. Halbuki kişinin vücudu kan basıncını yükseltmek istiyordur. Böylesi durumlarda gerek durumu anlamak için kişinin tansiyon öyküsünü bilmek gerekir. Bazı kişilerin tansiyonu düşmeye eğilimlidir, bazılarınınki ise çıkmaya. Eğer siz hastanın hangi gruptan olduğunu bilirseniz daha doğru müdahalede bulunursunuz.
Soğuk soğuk terleme, benzin sararması ve halsizlik, soğuk algınlığı, mide üşütmesi veya grip gibi hastalıklara bağlı olarak da oluşabilen şikayetlerdir. Bu belirtilerin tansiyon düşmesi belirtileri olduğunu düşünmek için ya tansiyonu ölçmek veya sendelemeye yol açacak denge kaybı, baş dönmesi yaşanması gerekir.
Tansiyon düşmesinin önemli bir nedeni vücuttaki su seviyesinin azalmasıdır. Su seviyesi neden azalır ? Saunada uzun süre kalmışsınızdır, sıcak havada su içmeyi ihmal etmişsinizdir, yediğiniz içtiğiniz şeylerde idrar söktürücü etken maddeler vardır (örneğin maydanoz kürü uyguluyorsunuz veya çok fazla çay içiyorsunuz) diüretik kalp ilacı kullanıyorsunuz, antrenmanlarınız bu aralar yoğun geçiyor veya çay ile günlük su ihtiyacınızı karşıladığınızı zannediyorsunuz. Bunların hepsi susuzluk sebebidir. Bir hastalık nedeniyle ateşiniz yüksek seyrediyor ama siz sağlıklı zamanlardaki gibi su içiyorsanız, kahvaltının üzerinden epey geçmiş ama siz işten güçten vakit bulup da öğle yemeğine oturmamışsınız tansiyon düşüklüğü yaşayabilirsiniz.
İşte bu nedenlerle susuzluk hissediyorsanız, size söyleneni bir türlü idrak edemiyorsanız, yaşadığınız halsizliğin nedeni tansiyonunuzun düşmesidir. Ağzınız ve dudaklarınız kurumuş, bolca yutkunmaya başlamışsanız, idrarınız da koyu geliyorsa susuz kalmışsınız ve tansiyonunuz da düşmeye meyletmiş demektir.
Tansiyon düşmesi sağlıklı kişilerde de yaşanabilecek bir durumdur. Tansiyon sürekli normal değerlerinde seyretmez. Ateşli bir tartışma içine girerseniz yükselebilir, kan tahlili için hemşire odasının önünde beklerken biraz hastane koridorlarının havasızlığı ve moral bozucu manzarası, biraz birkaç yerde kuyruk beklemenin verdiği yorgunluk, daha da önemlisi az sonra kolunuza iğne saplanacağının verdiği korku tansiyonunuzu düşürebilir. İstemsizce terlemeye başlar, alnınızdan soğuk terleri akıtırsınız, hemşirenin kucağında bayılmamak için dua edersiniz.
Bu sizin sağlıksız bir yapıda olduğunuzu göstermez, korku ve heyecan tansiyonu çıkarabildiği gibi dibe de vurdurabilir. Tansiyon düşmesi belirtileri arasında kişinin kaygılı ruh halinde bulunması yüzünde istemediği bir durumda olduğuna dair emareler bulunması da yer alır.
Demek ki yorgunsanız, uzun süre dinlenmeden yorucu işler yapmışsanız, bir duygu kabusu içindeyseniz tansiyonunuz düşme eğilimine girmektedir. Tansiyon düşmesi belirtileri baş dönmesi, yorgunluk hissi, göz kararması ile sınırlı değildir. Mide bulantısı da görülebilir. Mide bulantısının nedeni stres, sıkıntı, köşeye sıkıştırılmışlık hissi, çaresizlik duygusu, korku gibi psikolojik sebeplerin tetiklediği tansiyon düşmesi olabileceği gibi ağır bir yemeğin size verdiği uyarı mesajı da olabilir.
Ramazan aylarında sıkça yaşanan iftardan sonra kılını kıpırdatamayacak derecede halsiz olma hali uzun süre aç kalan vücuda hızlı bir gıda girişi sonucu sindirim sisteminin vücuttaki kanı kendine çekmesi sonucu oluşur.
Kana ihtiyacı olan sadece beyin değildir. Sindirim sistemine yüklü bir gıda girişi demek, mide ve bağırsakların fazla mesai yapacağı anlamına gelir. Bu yoğun hareket, fazlaca kan talebi doğurur ve diğer organlardan çekilen kan tansiyonu düşürür. Bu mide bulantısı ile desteklenebilir.
Tansiyon düşüklüğüne götüren sebepler hormonları da olumsuz etkiler. Bu da depresyon hissine benzer bir mutsuzluk yaşatır. Bu nedenle tansiyonu düşmüş kişiyi enerjisi düşmüş, moral sıfır ve tükenmiş bir ruh hali ile görmeniz mümkündür.
Tansiyon düşmesinin daha ciddi belirtileri var mıdır ? Evet vardır. Özellikle kan kaybına bağlı tansiyon düşmesinde bilinç kaybı, bayılma görülebilir, fazla kan kaybı halinde kişi yaşamını yitirebilir. Yıpranmış ve yorgun vücuda sahip birine hiç ummadığı kötü bir haberi verirseniz sadece tansiyonu düşmez, yere düşüp bayılır.
Tansiyon düşmesi belirtileri genel çerçevede bunlardır. Bununla birlikte her zaman genel şeyleri yaşamayız. Tansiyon düşmesinin hemencecik akla gelmeyen bazı nedenleri vardır ve şikayetler de buna göre değişir. Sürekli tansiyon düşüklüğü yaşamak ile günlük hayatın akışına bağlı geçici kan basıncı düşmelerini aynı kefede değerlendirmemek gerekir. Özellikle de tansiyon düşmesi bir hastalığa bağlı olarak meydana geliyor ise üzerinde durulmalıdır.
Bilinçsizliğin verdiği korku bazen tansiyon düşmesinin vereceği zararlardan daha fazla hasar verir. Bazen de önemsiz bir noktaya gereğinden fazla ihtimam hastalık hastası yapar veya daha kötüsü gerçekten hasta yapar. Bunların ilacı ne yaşadığını bilmek, tedavisinin nasıl yapıldığını öğrenmek, tedavi olunmayınca ne olacağını iyi idrak etmektir.