Bezelye Nedir ? Besin Değeri, Faydaları ve Zararları Nelerdir ?
İngilizce Adı : Pea
Bilimsel Adı : Pisum Sativum L.
Bezelye Hakkında Bilgiler
M.Ö. 6000’den beri tarım yapıldığı bilinmektedir. Sağlığa faydalı, gıdaca zengin, düşük maliyetli bir gıda kaynağıdır. Vücut tarafından kolayca emilip kullanılabildiğinden yüksek biyolojik değere sahip bir gıda olarak bilinir.
Bezelyenin Kullanım Alanları Nelerdir ?
Yemeklerde taze ve dondurulmuşu, bunun dışında bezelye tozu, unu ve konsantresi olarak kullanılır.
Bezelyenin Faydaları ve Etkileri Nelerdir ?
Bezelye proteini kan basıncını düşürür; ancak taze bezelye değil, takviye edilmiş bezelye özütleri bu etkiye sahiptir. Polikistik böbrek hastalığı olan sıçanlarda yapılan deneyler, kan basıncını düşürdüğünü göstermiştir. Bezelye ve baklagillerde bulunan Bowman-Birk baskılayıcılarının (BBB) memelilerin mide-bağırsak sisteminde olası faydalı etkileri olabileceği, kolorektal kanseri önleyebileceği düşünülmektedir.
Bezelyenin Zararları ve İstenmeyen Etkileri Nelerdir ?
Bezelye protein tozunun fazla tüketilmesi kemiklerden kalsiyum kaybına neden olacağından kalsiyum takviyesi yapılması gerekir. Aşırı egzersizden sonra kas tamirini sağlar, ancak yeterli miktarlarda su ile alınmadığında kanda ürik asit düzeylerinin artmasına ve guta neden olur. İneklerin bezelye, soya ve süt proteinlerine cevabını araştıran bir çalışma süt proteini ile beslenenlere göre bezelye proteini ile beslenenlerin daha yavaş büyüdüğünü ve pankreaslarının daha küçük olduğunu bulmuştur. Gut hastalarının dikkatli tüketilmesi gerekir.
Bezelyenin Besin İçeriği ve Kimyasallar Nelerdir ?
100 gram tuzsuz haşlanmış süzülmüş bezelye; 134 kcal, 15,6 gram karbonhidrat, 9 gram şeker, 9 gram protein, 9 gram lif, 801 IU A vitamini, 449 mg betakaroten, 2477 mikrogram lutein ve zeaksantin, 0.3 mg B1, 0.1 mg B2, 0.2 mg B6 vitamini, 2 mg niyasin, 0.2 mg B6 vitamini, 63 mikrogram folat, 14.2 mg C vitamini, 0.1 mg E vitamini, 25.9 mikrogram K vitamini, 27 mg kalsiyum, 1.5 mg demir, 39 mg magnezyum, 0.5 mg mangan, 117 mg fosfor, 271 mg potasyum, 1.2 mg çinko, 3 mg sodyum, 1.9 mikrogram selenyum içerir.
Bezelyenin İçerdiği Maddeler Nelerdir ?
Amino asitler, özellikle dallı zincirli amino asitleri içerir. Bezelye protein konsantratının % 90’ı proteindir. Özellikle vejeteryan atletler için glütensiz bir yüksek protein kaynağı olarak bezelye proteini önemli bir gıda takviyesidir. Polifenoller, saponinler, galakto oligosakkaridler içerir. Bezelye de diğer baklagiller gibi Bowman- Birk baskılayıcı enzimleri içerir.