Safra kesesinde taş olması veya başka nedenlerle safra kesesi ameliyatla alındığında vücudun buna alışması biraz zaman alabilir. Bazı hastalarda safra kesesinin alınmış olması sindirim açısından ciddi bir etki yaratmazken bazı hastaların beslenme düzenlerinde kalıcı değişiklikler yapması gerekir.
Safra kesesi ameliyatı olan hastaların bir süre bazı yiyecekleri dikkatli tüketmeleri, bazılarından da uzak durmaları gerekir.
Safra kesesi ne işe yarar ?
Safra kesesi karaciğerinizin altında bulunan küçük bir organdır.Ana işlevi, karaciğeriniz tarafından hazırlanan yağlı yiyecekleri sindirmeye yardımcı olan bir sıvı olan safrayı saklamak, konsantre etmek ve salgılamaktır. ( 3 )
Ameliyatla safra kesesi alındığında karaciğeriniz sindirim için gerekli olan safra salgısını üretecek ama safra kesesi olmadığından bu sıvı depolanamayacak, doğrudan karaciğerden ince bağırsağa aktarılacaktır. Ameliyat sonrası birkaç hafta hasta çeşitli sindirim sorunları yaşacayacaktır. Daha sonra vücut kendini bu yeni duruma adapte edecektir.
Safra kesesi ameliyatı sonrası beslenmede ne değişecek ?
Safra kesesi ameliyatından sonra doktorunuzun beslenmeniz ilgili talimatlarını dikkatlice takip etmek önemlidir.
Hasta başta sadece sıvı gıdaları tüketecektir. Sonra yavaş yavaş katı gıdalara başlayacaktır. Bu süreçte hastada gaz, şişkinlik, hazımsızlık ve ishal şikayetleri görülebilir. Şikayetler önemli boyutta ise bazı yiyeceklerden uzak durmak gerekir.
Ameliyat sonrasında hastalar genellikle bir ay içinde normal şekilde beslenmeye geri dönerler.
Uzak durulması gereken yiyecekler
Safra kesesi ameliyatından sonra birkaç hafta boyunca fazla yağlı yiyecekleri yememek gerekir.
Yüksek yağlı yiyecekler şunlardır:
- Patates kızartması ve patates cipsi gibi kızarmış yiyecekler
- Pastırma, bologna, sosis, kıyma ve kaburga gibi yüksek yağlı etler
- Tereyağı, peynir, dondurma, krema, tam yağlı süt ve ekşi krema gibi yüksek yağlı süt ürünleri
- Pizza
- Tereyağı ile yapılan yiyecekler
- Kremalı çorbalar veya soslar
- Et suyu
- Çikolata
- Yağlar, özellikle hurma ve hindistancevizi yağı
- Tavuk veya hindi derisi
Yüksek lifli ve gaz yapıcı yiyecekler de safra kesesi ameliyatından sonra rahatsızlığa (şişkinlik vs.) neden olabilir.
Bu yiyecekler şunlardır:
- Tam tahıllı ekmekler ve tahıllar
- Fındık
- Tohum grubu yiyecekler
- Bakliyat
- Brüksel lahanası
- Brokoli
- Karnıbahar
- Lahana
Ameliyattan sonra göre bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı olması açısından yulaf ve arpa gibi kolay çözünür lifli yiyecekler tercih edilmelidir.
Öğünlerdeki porsiyon miktarı azaltılarak daha az ama daha sık beslenmek gerekir. Bu yemeklerin sindirimini kolaylaştıracaktır.
Ameliyattan sonra hastaların kaçınması gereken diğer bir yiyecek grubu da baharatlı yiyeceklerdir. Baharatlı yiyecekler safra kesesi olmayınca sindirim sistemini zorlayacaktır.
Her hastanın hangi yiyecekle sorun yaşadığı kendine özeldir. Bu yüzden hasta yediği yiyecekleri ve yaşadığı şikayetleri her gün not etmelidir. Bu sayede uzak durması gereken yiyecekleri tespit edebilir.
Ameliyat sonrası beslenmenin nasıl olacağını öğrenmeniz için doktorunuz sizi bir diyetisyene yönlendirebilir.
Ne zaman doktora gidilmeli ?
Safra kesesi ameliyatından sonra şu şikayetleri yaşarsanız doktora gitmelisiniz:
- Geçmeyen karın ağrısı , özellikle de sürekli artıyorsa
- Ağır ve sık şekilde mide bulantısı veya kusma şikayetleri
- Sarılık (cildin ve gözlerin sararması)
- Ameliyat olduktan sonra üç günden fazla bir süre bağırsak hareketi olmaması (tuvalete çıkamama)
- Ameliyat olduktan sonra üç günden fazla gaz gelmemesi (osuramama)
- Sık ve üç günden fazla süren sık ishaller
Not:Safra kesesi ameliyatı sonrası sağ kaburga altında ağrı hissediyorsanız gaz yapan yiyecekleri kesiniz. Bu ağrı hazımsızlık ve şişkinlikten olur.