Hipertansiyon nedir, sebepleri nelerdir ve nasıl tedavi edilir merak ediyorsanız kısaca bahsedeyim. Hipertansiyon yüksek tansiyonun diğer adı olup esansiyel hipertansiyon ve hastalığa bağlı hipertansiyon (sekonder hipertansiyon) türleri vardır.
Damarlarımızdaki kan kalpten belli bir basınçla pompalanır ve böylece kan dolaşımı gerçekleşir. Bu basınç tam pompalama anında 12 birim, pompalama kasılması bitip kalp kaslarının gevşediği an 8 birim şeklinde ölçülmüştür. Sağlıklı ve herhangi bir sağlık sorunu olmayan 20-30 yaşlarındaki birinin tansiyon değerleri bu şekilde çıkması gerekir.
Eğer bu değerler 14 e 9 ve daha üzeri seyretmeye başlamış ise hipertansiyondan bahsedilir.
İnsanın tansiyonu uyurken, istirahat ederken düşük, duygu yoğunluğu (örneğin, sinirlenme, kaygılanma hali) veya fiziksel aktivite yapınca yüksek çıkar. Hipertansiyon bu olgulara bakılmaksızın tansiyonun hep yüksek seyretmesi, çıkmaya meyilli olması halidir.
Hipertansiyon tedavi edilmediğinde kalp krizi, ciddi göz ve böbrek hastalıklarını tetikleyebilecek bir hastalıktır.
Esansiyel hipertansiyon nedir
Sebebi anlaşılamamış yüksek tansiyona esansiyel hipertansiyon denir. Tansiyonun çıkmasına etki edecek olası sebepler bulunmakla beraber, yine de hipertansiyon oluşumuna neden olan etkenin kesin olarak bilinmediği haldir.
Hipertansiyon belirtileri
Hipertansiyon belirtileri kişiye göre değişir. Hipertansiyonu olup da ciddi şikayeti olmadan yaşayanlar vardır. Fakat bu o kişinin bir gün aniden kalp krizi veya inme geçirmeyeceği anlamı taşımaz.
Hipertansiyon bazı kişilerde uyuşukluk, bazılarında ise gözlerde zaman zaman kararma olması şeklinde şikayetlere neden olur. Bazıları ise sık sık burun kanaması veya başa saplanan şiddetli ağrılar yaşarlar. Kimileri ise bu belirtilerle birlikte kulak çınlaması veya yorgunluk gibi şikayetler olur.
Hipertansiyonun başlıca sebepleri
Hipertansiyon en çok kalp ve damar hastalıkları ile böbreklere bağlı sorunlar nedeniyle meydana gelir. Bazı ilaçların ve bazı hastalıkların yan etkisi sonucu da oluşabilir. Kortizon ilaçları, doğum kontrol hapları düzenli kullanıldığında hipertansiyonu tetikleyeceği gibi soğuk algınlığı da böyle bir etki yapar. Sigara ve alkol hem tetikleyici hem de şiddetini artırıcı faktörlerdir.
Hipertansiyon erkeklerde kadınlardan daha sık görülür. Kadınlarda ise menopozdan sonra görülme sıklığı artar. Gebelik de hipertansiyona yol açabilir.
Kişide hipertansiyon oluşmasında genetik yapının etkili olduğu düşünülmektedir. Şeker hastalığı, alkol alışkanlığı ve yanlış beslenme tarzı hipertansiyon oluşumunu kolaylaştırır. Yaşam koşullarının kötü olması yani duygusal travmalara açık bir hayat sürmek, kişilik yapısının stresi kaldıramayan veya kaygılı olması, art arda yaşanan olumsuzluklar, yaş ilerledikçe sporun bırakılması ve yaşın ilerlemesine bağlı olarak damarların da yaşlanması hipertansiyonun başlıca sebeplerindendir.
Hipertansiyonun tedavi edilmemesi halinde ?
Tansiyon 14 e 9 un üzerinde seyrediyor ve kişi buna aldırmıyorsa, gerekli tedbirleri almıyorsa damarlar sertleşmeye devam eder ve kalp krizi, beyin kanaması ve bazı organlarda fonksiyon kayıpları yaşanabilir.
Hipertansiyondan korunmak mümkün mü ?
Yaşlandıkça vücut yaşlanır, damarlar da yaşlanır. Bu hipertansiyon riskini artırır. Ama yaşam şekli, genetik yapı ve geçirilen hastalıklar yaşlanınca hipertansiyona yakalanmayacağımızı belirler.
Şeker hastalığı ve şişmanlık hipertansiyona davetiye çıkarır. Alkol ve sigara alışkanlığı da böyledir. Yemeklerde aşırı tuz tüketimi ve fast food tarzı beslenme alışkanlığı gelecekte tansiyon sorunları yaşayacağınızın bir işaretidir.
Hiper tansiyondan korunmak için sebze ağırlıklı dengeli beslenmek, düzenli spor yapmak ve mümkün olduğunca stresli bir hayat tarzından kaçınmak gerekir.
Hipertansiyon tedavisi nasıl yapılır
Hipertansiyon tedavisine başlamak için önce hastalığın nedeni araştırılır ve bu nedene yönelik tedavi uygulanır. Sekonder hipertansiyon başka bir hastalığa bağlı olarak gelişen hipertansiyondur. Sekonder hipertansiyonun tedavisi için önce asıl hastalığa çare bulunmalıdır.
Hipertansiyon tedavisi olası organ hasarını azaltmayı ve ölümle sonuçlanacak durumların önüne geçmeyi amaçlar.
Tedavi aşamasında hem ilaç kullanılır hem de doğal tedaviler önerilir. Hastanın yaşam tarzını ve beslenme alışkanlıklarını doktorun vereceği önerilere göre şekillendirmesi gerekir.