Televizyonlarda reklamlarına sıkça rastladığımız Maybelline ürünlerinde domuz yağı var mı, yoksa söylentiler sadece şehir efsanesi mi ?
Maybelline ve diğer kozmetik markalarının ürünleri dünyada ve ülkemizde yaygın olarak kullanılmaktadır. Fakat zaman zaman sanal alemde bazı ürünlerde domuz yağı kullanıldığı söylentisi dolaşmakta ve akıllarda şüphe oluşturmaktadır.
Maybelline ürünlerinde domuz yağı var mı konusuna açıklık getirmeden önce makyaj ve cilt bakımı ürünlerinde hakikaten de domuz yağı kullanılıyor mu, kullanılıyorsa da daha çok hangi ürünlerde kullanılıyor açıklayayım:
Kozmetikte domuz yağı kullanılır mı ?
Kozmetik ürünlerde domuz yağı kullanılması meselesi, kulağa ilginç ve iğrenç gelse de bir gerçektir. Ancak ürünlere direk domuz yağı karıştırılmamakta, domuz yağı ile elde edilen katkı maddeleri kullanılmaktadır. Dolayısıyla kullanıcılar tat, koku ve kıvam gibi kriterlerden bir üründe domuz yağı olup olmadığı anlaşılamamaktadır.
Peki neden domuz yağı ?
Kozmetik ürünler yoğunlukları ve kimyasal özellikleri farklı bir çok maddenin birleşimi ile oluşmaktadırlar. Üreticiler ürünün belli bir kıvamda olmasını, zamanla içeriğinin ayrışmamasını, uzun ömürlü olmasını sağlamak zorundadır.
Ayrıca bazı ürünlerde cildi yumuşak tutma, bazılarında gözenekleri sıkılaştırma gibi fonksiyonların olması gerekmektedir.
Bu fonksiyonları sağlamak üzere ürüne bazı katkı maddelerinin eklenmesi gerekmekte olup bu katkı maddelerinin bazıları domuz yağının işlenmesi ile elde edilmektedir.
Domuz yağı, domuzların yağının ısıtılmasıyla elde edilen yumuşak, beyaz yağlı bir madde olup hiçbir kozmetik üründe işlenmemiş domuz yağı (ham haliyle) kullanılmamakta, eğer katkı maddesi olarak kullanılacaksa istenilen özelliğe göre kimyasal işlemden geçirilmektedir.
Domuz yağı işlenerek monogliserit, digliserit ve trigliserit formları (yağ asitleri) elde edilmekte, kullanılacak ürüne göre ayrıca hidrojenleme uygulaması yapılmaktadır.
Kozmetik ürünlerde domuz yağının işlevi nedir ?
Makyaj malzemeleri, cilt bakım ürünleri ve hazır gıdaların üretiminde başlıca sorunlardan biri yağ içerikli malzeme ile su içerikli malzemenin ayrışmaya meydan vermeksizin uzun süre bir arada tutulmasıdır. Bunu sağlamak üzere emülsiyon stabilizatörü kullanılır. Bu fonksiyonu icra eden katkı maddelerinden birisi de domuz yağı gliserittir.
Kozmetik ürünlerinde cildin gözeneklerini kapatma işlevi için hidrojenlenmiş domuz yağından elde edilen bir madde kullanılmaktadır.
Cilt bakım ürünlerinde cildi yumuşatma etkisi hidrojenlenmiş domuz yağı ile elde edilen katkı maddesinden sağlanmaktadır. Hidrojenlenmiş domuz yağı ayrıca emülsifiye edici madde olarak da kullanılmaktadır.
Hazır gıda ve kozmetik ürünlerinde ürün kıvamını istenilen düzeye getirmek için (kıvam artırıcı) hidrojenlenmiş domuz yağı türevleri kullanılmaktadır.
Kozmetik ürünlerinde domuz yağı kullanmak zorunlu mu ?
Makyaj malzemelerine bazı özellikleri kazandırmak üzere bazı katkı maddelerinin kullanılması zorunludur. Ancak bu katkı maddelerinin domuz yağından üretilmesi zorunlu değildir. Domuz yağı yerine başka hayvanların yağları veya bitkilerden elde edilen yağlar da kullanılabilmektedir.
Hatta veterinerlerden, hayvanat bahçelerinden ve hayvan barınaklardan toplanan uyutulmuş hayvanların yağları, balina yağları ve hayvan leşleri de katkı maddesi üretiminde kullanılmaktadır.
Domuz yağının bazı firmalarca özellikle tercih edilmesinin sebebi domuz üretiminin ucuz ve yaygın olmasıdır.
Ülkemize ait kozmetik markaları halkımızın domuz yağı hassasiyetini bildiklerinden ürünlerinde domuz yağı türevlerinden elde edilen katkı maddelerini kullanmamaya çalışmaktadırlar. Ancak bu tür katkı maddeleri ithal yolla elde eden yerli firmalarda domuz yağı şüphesi devam etmektedir. Küresel çapta faaliyet gösteren firmaların ise bu konuda hassasiyeti bulunmamaktadır.
Maybelline ürünlerinde domuz yağı var mı ?
Maybelline markası ünlü Loreal markasına aittir. Loreal markası ABD merkezli olup ürünlerinde domuz yağı türevlerinden imal edilen katkı maddesi kullanma ihtimali bulunmaktadır. Ancak domuz yağı ham maddesi kimyasal işlemlerle değişime uğratıldığından ruj, eyeliner ve diğer ürünlerde kullanılan bazı katkı maddeler domuz yağından mı elde ediliyor, yoksa başka bir yağdan mı elde ediliyor tespit edilememektedir. (Yüksek nitelikli bilimsel laboratuvarlar bir üründe domuz DNA’sı olup olmadığını tespit edebilir ama hileli gıdaları araştıran Tarım ve Orman Bakanlığının laboratuvarları ancak salam ve sosis gibi tespiti kolay ürünleri test etmekte, kozmetik veya ultra işlenmiş gıda maddelerinde kullanılan katkı maddelerinin menşeine inecek türden araştırmalar yapılmamaktadır)
Dolayısıyla Maybelline ürünlerinde domuz yağı olduğunu veya olmadığını ispatlamak şimdilik imkan dahilinde değildir.
Kozmetik ürünlerinde domuz yağı türevleri kullanmanın dini hükmü
Burada iki husus öne çıkmaktadır. Birincisi makyaj malzemeleri ve cilt bakım ürünleri yenilen ürünler değildir.
İkinci olarak ise domuz yağı işlem görerek niteliği değişmektedir. Yeni oluşan ürün hala dinen domuz statüsünde midir ?
Bir de necaset durumu vardır. Domuz, yenilmesi haram olduğu kadar aynı zamanda necistir. Kimyasal işlem görüp niteliği değişen madde halen necis sayılır mı ?
Bu konularda dini otoritelerden yansıyan açıklayıcı bir bilgi yoktur. Müslümana düşen görev içinde şüphe uyandıran şeyleri terk etmesidir.
Makyaj yapan hanımların dikkat etmesi gereken diğer hususlar ise;
Dinimizde yabancı erkeklerin görebileceği bölgeleri süsleyerek (makyaj yaparak) kamusal alana çıkmanın günah olduğu,
Yabancı erkeklerle karşı tarafta bazı hisleri uyandıracak derecede “tatlı” bir dil kullanılarak konuşmanın günah olduğu,
Yürürken ziynetlerin karşı tarafın dikkatini çekecek yürümenin günah olduğudur. (Bu konuda bahsedilen ziynet, ziynet takıları değil, kadını karşı cinse cazip gösteren bedensel bölgelerdir)
Maybelline ürünleri ile alakalı olan domuz yağı şüphesi Avon ve Oriflame gibi diğer markalar için de söz konusudur. Ayrıca bazı ürünlerde cenin, plesenta, boğa spermi gibi maddelerden elde edilen katkı maddelerinden yararlanıldığı, bazı kozmetik ürünlerde ise bir böcek türünün kanından yararlanıldığı bilinmektedir.
Müslümanları daha çok gıdalarda kullanılan domuz jelatini veya enerji içeceklerinde kullanılan boğa spermi gibi pis şeylerin kullanılması rahatsız etmektedir.